พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘  พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๐ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย ชาดก ภาค ๒

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก [๒๑. อสีตินิบาต]
                                                                 ๕. มหาสุตโสมชาดก (๕๓๗)
             [๔๘๙] ข้าแต่พระองค์ผู้เป็นจอมชน ผู้เป็นนรชน
                       ผู้แกล้วกล้า และประเสริฐสุด
                       น้ำฝนที่ตกลงในสระย่อมขังอยู่ได้นานฉันใด
                       แม้การสมาคมคบหาสัตบุรุษของหม่อมฉันก็ฉันนั้น
                       ย่อมตั้งอยู่ได้นานเหมือนน้ำในสระ
             [๔๙๐] การสมาคมสัตบุรุษย่อมไม่รู้จักเสื่อมคลายไป
                       ย่อมเป็นอยู่เหมือนอย่างนั้น แม้ตลอดเวลาที่ชีวิตยังคงอยู่
                       ส่วนการสมาคมคบหาอสัตบุรุษย่อมเสื่อมไปอย่างรวดเร็ว
                       เพราะฉะนั้น ธรรมของสัตบุรุษจึงห่างไกลกันกับอสัตบุรุษ
             (พระเจ้าสุตโสมโพธิสัตว์เมื่อจะแสดงธรรมเพื่อให้เนื้อความถึงที่สุด จึงตรัสว่า)
             [๔๙๑] พระราชาผู้ชนะคนที่ไม่ควรชนะ๑- ไม่ชื่อว่าเป็นพระราชา
                       เพื่อนผู้ชนะเพื่อน ก็ไม่ชื่อว่าเป็นเพื่อน
                       ภรรยาผู้ไม่เกรงกลัวสามี ก็ไม่ชื่อว่าเป็นภรรยา
                       บุตรทั้งหลายผู้ไม่เลี้ยงดูมารดาและบิดาผู้แก่ชรา ก็ไม่ชื่อว่าเป็นบุตร
             [๔๙๒] ที่ประชุมที่ไม่มีสัตบุรุษ๒- ก็ไม่ชื่อว่าสภา
                       เหล่าชนผู้ไม่พูดคำที่เป็นธรรม ไม่ชื่อว่าเป็นสัตบุรุษ
                       ชนทั้งหลายผู้ละราคะ โทสะ โมหะ
                       กล่าวคำที่เป็นธรรมเท่านั้น จึงชื่อว่า เป็นสัตบุรุษ
             [๔๙๓] บัณฑิตผู้อยู่ปะปนกับคนพาล
                       เมื่อไม่พูด ใครๆ ก็ไม่รู้ว่าเป็นบัณฑิต
                       แต่บัณฑิตเมื่อพูด เมื่อแสดงอมตบท จึงรู้ว่าเป็นบัณฑิต
@เชิงอรรถ :
@๑ คนที่ไม่ควรชนะ หมายถึงมารดาบิดา เมื่อชนะมารดาบิดาไม่ชื่อว่าเป็นพระราชา หากว่าท่านได้ราช
@สมบัติจากพระราชบิดาแล้ว กลับเป็นปฐมกษัตริย์ต่อท่าน ชื่อว่าทำกิจไม่สมควร (ขุ.ชา.อ. ๘/๔๙๑/๔๘๑)
@๒ สัตบุรุษหมายถึงบัณฑิต สัตบุรุษทั้งหลายละกิเลสมีราคะเป็นต้นแล้ว เป็นผู้อนุเคราะห์ผู้อื่นด้วยประโยชน์
@พูดแต่ความจริง (ขุ.ชา.อ. ๘/๔๙๒/๔๘๑)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๘ หน้า : ๑๘๑}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก [๒๑. อสีตินิบาต]
                                                                 รวมชาดกที่มีในอสีตินิบาต
             [๔๙๔] เพราะเหตุนั้น บุรุษผู้เป็นบัณฑิตพึงกล่าวธรรม
                       พึงอธิบายธรรมให้แจ่มแจ้ง
                       พึงเชิดชูธงของฤๅษีทั้งหลาย
                       เพราะฤๅษีทั้งหลายมีธรรมที่เป็นสุภาษิตเป็นธงชัย
                       ธรรมนั่นแหละเป็นธงชัยของฤๅษีทั้งหลาย
มหาสุตโสมชาดกที่ ๕ จบ
รวมชาดกที่มีในอสีตินิบาตนี้ คือ
                          ๑. จูฬหังสชาดก      	๒. มหาหังสชาดก
                          ๓. สุธาโภชนชาดก  	๔. กุณาลชาดก
                          ๕. มหาสุตโสมชาดก
อสีตินิบาต จบ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๘ หน้า : ๑๘๒}


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๑๘๑-๑๘๒.
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_read.php?B=28&A=5308&w=
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=28&siri=12
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [คลิกเพื่อฟัง]
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/v.php?B=28&A=2258&Z=2606&pagebreak=0
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=28&i=315
             ศึกษาพระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=28&item=315&items=79
             ศึกษาพระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=28&item=315&items=79
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๘
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu28