พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๑ พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๘ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
มหาปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๒ ปัจฉิมอนุโลมติกปัฏฐาน

                                                                 พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน]
                                                                 ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๕. สังสัฏฐวาร
๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๕. สังสัฏฐวาร
๑. ปัจจยานุโลม ๑. วิภังควาร
เหตุปัจจัย
             [๖๐] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดระคนกับสภาวธรรม
ที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ ๓ เกิดระคนกับ
ขันธ์ ๑ ที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรค ฯลฯ ขันธ์ ๒ เกิดระคนกับขันธ์ ๒ (๑)
             สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดระคนกับสภาวธรรมที่
ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ ๓ เกิดระคนกับ
ขันธ์ ๑ ที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ ฯลฯ (๑)
             สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ เกิด
ระคนกับสภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ เพราะ
เหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ ๓ เกิดระคนกับขันธ์ ๑ ที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรค
และมรรคเบื้องบน ๓ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ขันธ์ ๓ เกิดระคนกับขันธ์ ๑ ที่ไม่
ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ฯลฯ (๑)
อารัมมณปัจจัย
             [๖๑] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดระคนกับสภาวธรรม
ที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเพราะอารัมมณปัจจัย (พึงขยายทุกบทให้พิสดาร
มีบทละ ๓ วาระ)
๑. ปัจจยานุโลม ๒. สังขยาวาร
             [๖๒] เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
             อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ
             อธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๑ หน้า : ๑๙๑}

                                                                 พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน]
                                                                 ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๕. สังสัฏฐวาร
             อนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ
             สมนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ
             สหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
             อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ
             นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
             อุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ
             ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
             อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
             กัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
             วิปากปัจจัย มี ๑ วาระ
             อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ
             อินทรียปัจจัย มี ๓ วาระ
             ฌานปัจจัย มี ๓ วาระ
             มัคคปัจจัย มี ๓ วาระ
             สัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
             วิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
             อัตถิปัจจัย มี ๓ วาระ
             นัตถิปัจจัย มี ๓ วาระ
             วิคตปัจจัย มี ๓ วาระ
             อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ
อนุโลม จบ
๒. ปัจจยปัจจนียะ ๑. วิภังควาร
นเหตุปัจจัย
             [๖๓] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดระคนกับสภาวธรรมที่
ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ โมหะที่สหรคตด้วย
วิจิกิจฉาเกิดระคนกับขันธ์ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา (๑)
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๑ หน้า : ๑๙๒}

                                                                 พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน]
                                                                 ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๕. สังสัฏฐวาร
             สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เกิดระคนกับสภาวธรรมที่
ต้องประหาณด้วยมรรคเบื้องบน ๓ เพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ โมหะที่สหรคตด้วย
อุทธัจจะเกิดระคนกับขันธ์ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ (๑)
             สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ เกิด
ระคนกับสภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓
เพราะนเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ ๓ เกิดระคนกับขันธ์ ๑ ที่เป็นอเหตุกะซึ่งไม่ต้อง
ประหาณ ด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรคเบื้องบน ๓ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะที่เป็น
อเหตุกะ ฯลฯ (๑)
นอธิปติปัจจัยเป็นต้น
             [๖๔] สภาวธรรมที่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเกิดระคนกับสภาวธรรมที่
ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคเพราะนอธิปติปัจจัย เพราะนปุเรชาตปัจจัย เพราะ
นปัจฉาชาตปัจจัย เพราะนอาเสวนปัจจัย เพราะนกัมมปัจจัย เพราะนวิปากปัจจัย
ได้แก่ ... เกิดระคนกับสภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรคและมรรค
เบื้องบน ๓ ฯลฯ เพราะนฌานปัจจัย ได้แก่ ปัญจวิญญาณ ฯลฯ เพราะนมัคคปัจจัย
ได้แก่ ขันธ์ที่เป็นอเหตุกะ ฯลฯ สภาวธรรมที่ไม่ต้องประหาณด้วยโสดาปัตติมรรค
และมรรคเบื้องบน ๓ ฯลฯ เพราะนวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
๒. ปัจจยปัจจนียะ ๒. สังขยาวาร
             [๖๕] นเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
             นอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ
             นปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
             นปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ
             นอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ
             นกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ
             นวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๑ หน้า : ๑๙๓}

                                                                 พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน]
                                                                 ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๕. สังสัฏฐวาร
             นฌานปัจจัย มี ๑ วาระ
             นมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ
             นวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ
ปัจจนียะ จบ
๓. ปัจจยานุโลมปัจจนียะ
             [๖๖] นอธิปติปัจจัย กับเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
             นปุเรชาตปัจจัย      	”  มี ๓ วาระ
             นปัจฉาชาตปัจจัย   	”  มี ๓ วาระ
             นอาเสวนปัจจัย       	”  มี ๓ วาระ
             นกัมมปัจจัย           	”  มี ๓ วาระ
             นวิปากปัจจัย         	”  มี ๓ วาระ
             นวิปปยุตตปัจจัย     	”  มี ๓ วาระ
อนุโลมปัจจนียะ จบ
๔. ปัจจยปัจจนียานุโลม
             [๖๗] อารัมมณปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
             อนันตรปัจจัย       	”  มี ๓ วาระ
             สมนันตรปัจจัย     	”  มี ๓ วาระ
             สหชาตปัจจัย       	”  มี ๓ วาระ
             อัญญมัญญปัจจัย  	”  มี ๓ วาระ
             นิสสยปัจจัย         	”  มี ๓ วาระ
             อุปนิสสยปัจจัย     	”  มี ๓ วาระ
             ปุเรชาตปัจจัย      	”  มี ๓ วาระ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๑ หน้า : ๑๙๔}

                                                                 พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ติกปัฏฐาน]
                                                                 ๘. ทัสสเนนปหาตัพพติกะ ๖. สัมปยุตตวาร
             อาเสวนปัจจัย กับนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ
             กัมมปัจจัย           	”  มี ๓ วาระ
             วิปากปัจจัย         	”  มี ๑ วาระ
             อาหารปัจจัย        	”  มี ๓ วาระ
             อินทรียปัจจัย       	”  มี ๓ วาระ
             ฌานปัจจัย          	”  มี ๓ วาระ
             มัคคปัจจัย           	”  มี ๒ วาระ
             สัมปยุตตปัจจัย     	”  มี ๓ วาระ
             วิปปยุตตปัจจัย     	”  มี ๓ วาระ
             อัตถิปัจจัย           	”  มี ๓ วาระ
             นัตถิปัจจัย           	”  มี ๓ วาระ
             วิคตปัจจัย           	”  มี ๓ วาระ
             อวิคตปัจจัย         	”  มี ๓ วาระ
ปัจจนียานุโลม จบ
สังสัฏฐวาร จบ

                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๔๑ หน้าที่ ๑๙๑-๑๙๕.
http://84000.org/tipitaka/read/m_siri.php?B=41&siri=11
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [คลิกเพื่อฟัง]
                  อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/v.php?B=41&A=4892&Z=4990
                  ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=41&i=649
             พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=41&item=649&items=12
             The Pali Tipitaka in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=41&item=649&items=12
                  สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๑
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu41