|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
บทว่า ปญฺจาลิปุตฺโต คือ เป็นบุตรของนางพราหมณีชื่อปัญจาลี. บทว่า โปริยา วาจาย คือ ด้วยวาจาที่บริบูรณ์. บทว่า วิสฺสฏฺฐาย คือ ลิ้นไม่พัน. บทว่า อเนฬคลาย ความว่า ไม่มีโทษ ไม่ตะกุกตะกัก พยัญชนะไม่เพี้ยน. บทว่า ปริยาปนฺนาย คือ ที่นับเนื่องในวิวัฏฏะ. บทว่า อนิสฺสิตาย คือ ไม่อาศัยวัฏฏะ. อธิบายว่า กล่าวถ้อยคำให้อาศัยวิวัฏฏะเท่านั้น ไม่กล่าวถ้อยคำให้อาศัยวัฏฏะ. บทว่า นาภาสมานํ คือ เมื่อไม่พูดก็ไม่มีใครรู้จัก. บทว่า อมตํ ปทํ ได้แก่ บทคือพระนิพพาน. บทว่า ภาสเย ได้แก่ พึงทำให้กระจ่าง (พูด). บทว่า โชตเย เป็นไวพจน์ของบทว่า ภาสเย นั้นเอง. บทว่า ปคฺคณฺเห อิสีนํ ธชํ ความว่า โลกุตรธรรม ๙ อย่างเรียกชื่อว่าธงของพวกฤษี เพราะอรรถว่าฟุ้งขจรไป. อธิบายว่า พึงยกย่องโลกุตรธรรมนั้น คือพึงกล่าวยกให้สูง. พวกฤษีชื่อว่ามีสุภาษิตเป็นธง เพราะอรรถว่ามีสุภาษิตที่แสดงโลกุตรธรรม ๙ เป็นธง. บทว่า อิสิโย ได้แก่ พระอริยะทั้งหลายมีพระพุทธเจ้าเป็นต้น. บทว่า ธมฺโม หิ อิสีนํ ธโช ความว่า โลกุตรธรรมชื่อว่าเป็นธงของพวกฤษี โดยนัยอันกล่าวแล้วในหนหลังแล. จบอรรถกถาวิสาขสูตรที่ ๘ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ โรหิตัสสวรรคที่ ๕ ๘. วิสาขสูตร จบ. |