![]() |
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
326. 4. Nandakattheragathavannana
dhiratthutiadika ayasmato nandakattherassa gatha. Ka uppatti?
ayampi kira padumuttarassa bhagavato kale hamsavatinagare mahavibhavo setthi hutva
satthu santike dhammam sunanto sattharam ekam bhikkhum bhikkhunovadakanam aggatthane
thapentam disva tam thanantaram patthetva satasahassagghanikena vatthena bhagavantam pujetva
panidhanamakasi, satthu bodhirukkhe padipapujanca pavatteti. So tato patthaya deva-
manussesu samsaranto kakusandhassa bhagavato kale karavikasakuno hutva madhurakujitam
kujanto 2- sattharam padakkhinam akasi. Aparabhage mayuro hutva annatarassa pacceka-
buddhassa vasanaguhaya dvare pasannamanaso divase divase tikkhattum madhuravassitam
vassi, evam tattha tattha punnani katva amhakam bhagavato kale savatthiyam
kulagehe nibbattitva nandakoti laddhanamo vayappatto satthu santike dhammam sutva
patiladdhasaddho pabbajitva vipassanam vaddhetva arahattam papuni. Tena vuttam
apadane 3-:-
"padumuttarabuddhassa bodhiya padaputtame
pasannacitto sumano tayo ukke adharayim.
Satasahassito kappe yaham 4- ukkamadharayim
@Footnote: 1 khu.ja. 28/342/136 mahasutasoma (sya) 2 Si.,i. kujento
@3 khu.apa. 33/44/69 tinukkadhariyattherapadana (sya) 4 cha.Ma. soham
---------------------------------------------------------------------------------------------
page12.
Duggatim nabhijanami ukkadanassidam phalam.
Kilesa jhapita mayham .pe. Katam buddhassa sasanan"ti.
Araha pana hutva vimuttisukhena vitinamento satthara bhikkhuninam ovade
anatto ekasmim uposathadivase pancabhikkhunisatani ekovadeneva arahattam papesi.
Tena nam bhagava bhikkhunovadakanam aggatthane thapesi. Athekadivasam theram savatthiyam
pindaya carantam annatara puranadutiyika itthi kilesavasena oloketva hasi.
Thero tassa tam kiriyam disva sarirassa patikkulavibhavanamukhena dhammam kathento:-
[279] "dhiratthu pure duggandhe marapakkhe avassute
nava sotani te kaye yani sandanti sabbada.
[280] Ma puranam amannittho masadesi tathagate
saggepi te na rajjanti kimangam 1- pana manuse.
[281] Ye ca kho bala dummedha dummanti mohaparuta
tadisa tattha rajjanti marakhittasmi 2- bandhane.
[282] Yesam rago ca doso ca avijja ca virajita
tadi tattha na rajjanti chinnasutta abandhana"ti
gatha abhasi.
Tattha dhiti jigucchanatthe nipato, ratthuti rakaro padasandhikaro, dhi atthu
tam jigucchami tava dhikkaro hotuti attho. Puretiadini tassa dhikkatabbabhavadipa-
nani amantanavacanani. Pureti ativiya jegucchehi nanakunapehi nanavidhaasucihi
sampunne. Duggandheti kunapapuritattaeva sabhavaduggandhe. Marapakkheti yasma
visabhagavatthu andhaputhujjananam ayonisomanasikaranimittataya kilesamaram vaddheti,
devaputtamarassa ca otaram pavittham deti. 3- Tasma marassa pakkho hoti. Tena
vuttam 4- "marapakkhe"ti.
@Footnote: 1 Si.,i. kimanga 2 cha.Ma. marakhittamhi 3 Ma. otaram vidhamseti
@4 Si.,i. hotiti vuttam
---------------------------------------------------------------------------------------------
page13.
Avassuteti sabbakalam kilesavassavanena tahim tahim asucinissandanena ca avassute.
Idanissa nava sotani te kaye, yani sandanti sabbadati "akkhimha akkhi-
guthako"tiadina 1- vuttam asucino avassavanatthanam dasseti.
Evam pana navachiddam dhuvassavam asucibharitam kayam 2- yathabhutam jananti ma puranam
amannitthoti puranam ajananakale pavattam hasitalapitam kilitam ma manni, "idanipi
evam patipajjissati"ti ma cintehi. Masadesi tathagateti yatha upanissayasampattiya
purimaka buddhasavaka agata, yatha va te sammapatipattiya gata patipanna,
yatha ca ruparupadhammanam tathalakkhanam tathadhamme ca ariyasaccani agata adhigata
avabuddha, tatha imepiti evam tatha agamanadiatthena tathagate ariyasavake pakatisatte
viya avannaya kilesavasena ca upasankamamana 3- masadesi. Anasadetabbataya
karanamaha saggepi te na rajjanti, kimangam pana manuseti sabbannubuddhenapi
akkhanena pariyosapetum asakkuneyyasukhe saggepi te savakabuddha na rajjanti,
sankharesu adinavassa supariditthatta ragam na janenti, kimangam pana milharasisadise
manuse kamagune, tattha na rajjantiti vattabbameva natthi.
Ye ca khoti ye pana balyappayogato 4- bala dhammojapannaya abhavato
dummedha asubhe subhanupassanena ducintitacintitaya dummanti mohena annanena 5-
sabbaso paticchaditacittataya mohaparuta tadisa tatharupa andhaputhujjana tattha
tasmim itthisannite marakhittasmi bandhane marena oddite marapase rajjanti
ratta giddha gadhita mucchita ajjhopanna titthanti.
Virajitati yesam pana khinasavanam telanjanarago viya dummocaniyasabhavo rago
sapatto viya laddhokaso dussanasabhavo doso annanasabhava avijja ca
@Footnote: 1 khu.sutta. 25/199/371 vijayasutta 2 Si.,i. kayakalim 3 Si.,i. upasankamanadina
@4 Si. balayogyato, i. balayogato 5 Si.,i. annanagunena
---------------------------------------------------------------------------------------------
page14.
Ariyamaggaviragena sabbaso virajita pahina samucchinna, tadisa aggamaggasatthena
chinnabhavanettisutta tatoeva katthacipi bandhanabhavato abandhana tattha tasmim
yathavutte marapase na rajjanti. Evam thero tassa itthiya dhammam kathetva
gato.
Nandakattheragathavannana nitthita.
-----------------
The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 11-14.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=231&modeTY=2&pagebreak=1
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=231&modeTY=2&pagebreak=1
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=326
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6228
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6344
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6344
Contents of The Tipitaka Volume 26
http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
![]() ![]() ![]() ![]() |
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]