ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 52 : PALI ROMAN Cariya.A. (paramatthadi.)

page275.

10. Maccharajacariyavannana [83] Punaparam yada homi maccharaja mahasare unhe suriyasantape sare udaka khiyatha. [84] Tato kaka ca gijjha ca kanka 1- kulalasenaka bhakkhayanti divarattim macche upanisidiyati. #[83] Dasame yada homi, maccharaja mahasareti atite macchayoniyam nibbattitva kosalaratthe savatthiyam jetavane pokkharanitthane valligahanaparikkhitte ekasmim mahasare macchanam catuhi sangahavatthuhi ranjanato yada aham raja homi, macchaganaparivuto tattha pativasami tada. Unheti unhakale gimhasamaye. Suriyasantapeti adiccasantapena. Sare udaka khiyathati tasmim sare udakam khiyittha chijjittha. Tasmim hi ratthe tada devo na vassi, sassani milayimsu vapiadisu udakam parikkhayam pariyadanam agamasi, macchakacchapa kalalagahanam pavisimsu. Tasmimpi sare maccha kaddamagahanam pavisitva tasmim tasmim thane niliyimsu. #[84] Tatoti tato udakaparikkhayato aparabhage. Kulalasenakati kulala ceva sena ca. Bhakkhayanti divarattim, macche upanisidiyati tattha tattha kalalapitthe upanisiditva kalalagahanam pavisitva nipanne macche kaka va itare va 2- diva ceva rattinca kanayaggasadisehi 3- tundehi kottetva kottetva niharitva vipphandamane bhakkhayanti. [85] Atha mahasatto macchanam tam byasanam disva mahakarunaya samussahitahadayo "thapetva mam ime mama natake imasma dukkha mocetum samattho nama anno natthi, kena nu kho aham upayena te ito dukkhato moceyyan"ti cintento @Footnote: 1 i. baka 2 Ma. kaka diva itare 3 Si. kandaggasadisehi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page276.

"yannunaham pubbakehi mahesihi acinnasamacinnam mayi ca samvijjamanam saccadhammam nissaya saccakiriyam katva devam vassapetva mama natisanghassa jivitadanam dadeyyam, tena ca sakalassapi aharupajivino sattalokassa mahaupakaro sampadito maya"ti nicchayam katva devam vassapetum saccakiriyam akasi. Tena vuttam:- #[85] "evam cintesaham tattha saha natihi pilito kena nu kho upayena nati dukkha pamocaye. [86] Cintayitvana dhammattham saccam addasapassayam sacce thatva pamocesim natinam tam atikkhayam. [87] Anussaritva satam dhammam paramattham vicintayam akasim saccakiriyam yam loke dhuvasassatan"ti. Tattha saha natihi pilitoti mayham natihi saddhim tena udakaparikkhayena pilito. Sahati va nipatamattam. Mahakarunikataya tena byasanena dukkhitehi natihi karanabhutehi pilito, natisanghadukkhadukkhitoti attho. #[86] Dhammatthanti dhammabhutam attham, dhammato va anapetam attham, kim tam? Saccam. Addasapassayanti mayham natinanca apassayam addasam. Atikkhayanti mahavinasam. #[87] Saddhammanti satam sadhunam buddhadinam ekassapi panino ahimsanasankhatam dhammam anussaritva. Paramattham vicintayanti tam kho pana paramattham saccam aviparitasabhavam katva cintayanto. Yam loke dhuvasassatanti yadetam buddhapaccekabuddhasavakanam ekassapi panino ahimsanam, tam sabbakalam tathabhavena dhuvam sassatam vicintayam saccakiriyam akasinti sambandho.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page277.

[88] Idani tam dhammam mahasatto attani vijjamanam gahetva saccavacanam payojetukamo kalavannam kaddamam dvidha viyuhitva 1- anjanarukkhasaraghatikavanna- mahasariro sudhotalohitakamanisadisani akkhini ummiletva akasam ullokento:- #[88] "yato sarami attanam yato pattosmi vinnutam nabhijanami sancicca ekapanampi himsitan"ti. Gathamaha. Tattha yato sarami attananti yato patthaya aham attabhavasankhatam attanam sarami anussarami. Yato pattosmi vinnutanti yato patthaya tasu tasu itikattabbatasu vinnutam vijananabhavam pattosmi, uddham arohanavasena ito yava mayham kayavacikammanam anussaranasamatthata vinnutappatti eva, etthantare samanajatikanam khadanatthane nibbattopi tandulakanappamanampi maccham maya na khaditapubbam, annampi kanci panam sancicca himsitam badhitam nabhijanami, pageva jivita voropitam. [89] Etena saccavajjenati "yadetam maya kassaci panassa ahimsanam vuttam, sace etam saccam tatham aviparitam, etena saccavacanena pajjunno megho abhivassatu, natisangham me dukkha pamocetu"ti vatva puna attano paricarikacetakam anapento viya pajjunnam devarajanam alapanto:- "abhitthanaya pajjunna nidhim kakassa nasaya kakam sokaya randhehi macche soka pamocaya"ti gathamaha. @Footnote: 1 Ma. byuhitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page278.

Tattha abhitthanaya pajjunnati pajjunno vuccati megho, ayam pana meghavasena laddhanamam vassavalahakadevarajanam alapati. Ayam hissa adhippayo:- devo nama anabhitthanayanto vijjulata aniccharento pavassantopi na sobhati, tasma tvam abhitthanayanto vijjulata niccharento vassapehiti. Nidhim kakassa nasayati kaka kalalam pavisitva thite macche tundena kottetva niharitva khadanti, tasma tesam antokalale maccha "nidhi"ti vuccanti, tam kakasanghassa nidhim devam vassapento udakena paticchadetva nasehi. Kakam sokaya randhehiti kakasangho imasmim mahasare udakena punne macche alabhamano socissati, tam kakaganam tvam imam kaddamam purento sokaya randhehi, sokassatthaya pana vassapayatha, yatha antonijjhanalakkhanam sokam papunati, evam karohiti attho. Macche soka pamocayati mama natake sabbeva macche imamha maranasoka pamocehi. "manca soka pamocaya"ti 1- jatake pathanti, tattha cakaro sampindanattho, manca mama natake cati sabbeva maranasoka pamocehi. Macchanam hi anudakabhavena paccatthikanam ghasabhavam gacchamati mahamaranasoko, mahasattassa pana tesam anayabyasanam paticca karunayato karunapatirupamukhena sokasambhavo veditabbo. Evam bodhisatto attano paricarikacetakam anapento viya pajjunnam alapitva sakale kosalaratthe mahavassam vassapesi. Mahasattassa hi silatejena saccakiriyaya samakalameva sakkassa pandukambalasilasanam unhakaram dassesi. So "kim nu kho"ti avajjento tam karanam natva vassavalahakadevarajanam pakkosapetva "tata mahapuriso maccharaja natinam maranasokena vassapanam icchati, sakalam kosalarattham ekamegham katva vassapehi"ti aha. So "sadhu"ti sampaticchitva ekam valahakam nivasetva ekam parupitva meghagitam gayanto pacinalokadhatuabhimukho pakkhandi. 2- Pacinadisabhage khalamandalamattam @Footnote: 1 khu.ja. 27/75/24 2 Si. payasi pakkhandi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page279.

Ekam meghamandalam utthaya satapatalam sahassapatalam hutva abhitthanayantam vijjulata niccharentam adhomukhathapitaudakakumbhakarena vissandamanam sakalam kosalarattham mahoghena 1- ajjhotthari. Devo acchinnadharam vassanto muhutteneva tam mahasaram puresi. Maccha maranabhayato muccimsu. Kakadayo appatittha ahesum. Na kevalam maccha eva, manussapi vividhasassani sampadenta catuppadadayopiti sabbepi vassupajivino kayikacetasikadukkhato muccimsu. Tena vuttam:- [90] "saha kate saccavare pajjunno abhigajjiya thalam ninnanca purento khanena abhivassatha. [91] Evarupam saccavaram katva viriyamuttamam vassapesim mahamegham saccatejabalassito saccena me samo natthi esa me saccaparami"ti. #[90] Tattha khanena abhivassathati adandhayitva saccakiriyakhaneneva abhivassi. #[91] Katva viriyamuttamanti deve avassante kim katabbanti kosajjam anapajjitva natatthacariyasampadanamukhena mahato sattanikayassa hitasukhanipphadanam uttamam viriyam katva. Saccatejabalassitoti mama saccanubhavabalasannissito hutva tada mahamegham vassapesim. Yasma cetadevam, tasma "saccena me samo natthi, esa me saccaparami"ti mahamaccharajakale attano saccaparamiya anannasadharanabhavam dassesi dhammaraja. Evam mahasatto mahakarunaya samussahitahadayo sakalaratthe mahavassam vassapanavasena mahajanam maranadukkhato mocetva jivitapariyosane yathakammam gato. Tada pajjunno anandatthero ahosi, macchagana buddhaparisa, maccharaja lokanatho. @Footnote: 1 Si. mahameghena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page280.

Tassa hettha vuttanayeneva sesaparamiyopi niddharetabba. Tatha attano samanajatikanam khadanatthane macchayoniyam nibbattitva tandulakanamattampi maccham adim katva kassacipi panino akhadanam, titthatu khadanam ekasattassapi avihethanam, tatha saccakaranena devassa vassapanam, udake parikkhine kalalagahane nimujjanavasena attana anubhavamanam dukkham virabhavena aganetva natisanghasseva tam dukkham attano hadaye katva asahantassa sabbabhavena karunayana, tatha ca patipattiti evamadayo gunanubhava vibhavetabbati. Maccharajacariyavannana nitthita. -----------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 52 page 275-280. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=52&A=6099&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=52&A=6099&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=238              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=33&A=9346              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=33&A=12120              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=33&A=12120              Contents of The Tipitaka Volume 33 http://84000.org/tipitaka/read/?index_33

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]