ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 54 : PALI ROMAN Vibhanga.A. (sammoha.)

page325.

9. Iddhipadavibhanga 1. Suttantabhajaniyavannana [431] Idani tadanantare iddhipadavibhange cattaroti gananaparicchedo. Iddhipadati ettha ijjhatiti iddhi, samijjhati nipphajjatiti attho. Ijjhanti va etaya satta iddha vuddha ukkamsagata hontitipi iddhi. Pathamenatthena iddhieva pado iddhipado, iddhikotthasoti attho. Dutiyenatthena iddhiya padoti iddhipado, padoti patittha adhigamupayoti attho. Tena hi yasma uparupari visesasankhatam iddhim pajjanti papunanti, tasma padoti vuccati. Ettavata 1- "cattaro iddhipada"ti ettha attho veditabbo. Idani te bhajetva dassetum idha bhikkhutiadi araddham. Tattha idha bhikkhuti imasmim sasane bhikkhu. Chandasamadhipadhanasankharasamannagatanti ettha chandahetuko chandadhiko va samadhi chandasamadhi. Kattukamyatachandam adhipatim karitva patiladdhasamadhissetam adhivacanam. Padhanabhuta sankhara padhanasankhaRa. Catukiccasadhakassa sammappadhanaviriyassetam adhivacanam. Samannagatanti chandasamadhina ca padhanasankharehi ca upetam. Iddhipadanti nipphattipariyayena va ijjhanatthena 2- ijjhanti etaya satta iddha vuddha ukkamsagata hontiti imina va pariyayena iddhiti sankhagatanam upacarajjhanadikusalacittasampayuttanam chandasamadhipadhanasankharanam adhitthanatthena padabhutam sesacittacetasikarasinti attho. Yanhi parato "iddhipadoti tathabhutassa vedanakkhandho .pe. Vinnanakkhandho"ti vuttam, tam imina atthena yujjati. Imina nayena sesesupi attho veditabbo. Yatheva hi chandam adhipatim karitva patiladdhasamadhi chandasamadhiti vutto, evam viriyam .pe. Cittam. Vimamsam adhipatim karitva patiladdhasamadhi vimamsasamadhiti vuccati. @Footnote: 1 cha.Ma. evam tava 2 cha.Ma. ijjhanakatthena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page326.

Idani chandasamadhiadini padani bhajetva dassetum kathanca bhikkhutiadi araddham. Tattha chandance bhikkhu adhipatim karitvati yadi bhikkhu chandam adhipatim chandam jetthakam chandam dhuram chandam pubbangamam katva samadhim patilabhati nibbatteti, evam nibbattito ayam samadhi chandasamadhi nama vuccatiti attho. Viriyancetiadisupi eseva nayo. Ime vuccanti padhanasankharati ettavata chandiddhipadam bhavayamanassa bhikkhuno padhanabhisankharasankhatam catukiccasadhakam viriyam kathitam. Tadekajjham abhisannuhitvati tam sabbampi ekato rasim katvati attho. Sankhyam gacchatiti ekam 1- voharam gacchatiti veditabbanti attho. [433] Idani "../../bdpicture/chandasamadhipadhanasankharo"ti etasmim padasamuhe chandadidhamme bhajetva dassetum tattha katamo chandotiadi araddham. Tam uttanatthameva. Upeto hotiti iddhipadasankhato dhammarasi upeto hoti. Tesam dhammananti tesam sampayuttakanam chandadidhammanam. Iddhi samiddhitiadini sabbani nipphattivevacananeva. Evam santepi ijjhanakatthena iddhi. Sampunna iddhi samiddhi. Upasaggena va padam vaddhitam. Ijjhanakaro ijjhana. Samijjhanati upasaggena padam vaddhitam. Attano santane patubhavavasena labhanam labho. Parihinanampi viriyarambhavasena puna labho patilabho. Upasaggena va padam vaddhitam. Pattiti adhigamo. Aparihanavasena samma pattiti sampatti. Phusanati patilabhaphusana. Sacchikiriyati patilabhasacchikiriyava. Upasampadati patilabhaupasampadaevati veditabba. Tathabhutassati tenakarena bhutassa, te chandadidhamme patilabhitva thitassati attho. Vedanakkhandhotiadihi chandadayo anto katva cattaropi khandha kathita. Te dhammeti te cattaro arupakkhandhe, chandadayo va tayo dhammetipi vuttam. Asevatitiadini vuttatthaneva. Sesaiddhipadaniddesesupi iminava nayena attho veditabbo. @Footnote: 1 cha.Ma. etam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page327.

Ettavata kim kathitanti? catunnam bhikkhunam matthakappattam kammatthanam kathitam. Eko hi bhikkhu chandam avassayati, kattukamyatakusaladhammacchandena atthanibbattiyam 1- sati aham lokuttaradhammam nibbattessami, natthi mayham etassa nibbattane bharoti chandam jetthakam chandam dhuram chandam pubbangamam katva lokuttaradhammam nibbatteti. Eko viriyam avassayati, eko cittam avassayati, eko pannam avassayati, pannaya atthanibbattiyam sati aham lokuttaradhammam nibbattessami, natthi mayham etassa nibbattane bharoti pannam jetthakam pannam dhuram pannam pubbangamam katva lokuttaradhammam nibbatteti. Katham? yatha hi catusu amaccaputtesu thanantaram patthetva vicarantesu Eko upatthanam avassayi, eko surabhavam, eko jatim, eko mantam, katham? tesu Hi pathamo upatthane appamadakaritaya atthanibbattiya sati labbhamanam "lacchametam thanantaran"ti upatthanam avassayi. Dutiyo upatthane appamattopi "ekacco sangame paccupatthite santhatum na sakkoti, avassam kho pana ranno paccanto kuppissati. Tasmim kuppite rathadhure kammam katva rajanam aradhetva aharapessametam thanantaran"ti surabhavam avassayi. Tatiyo "surabhavepi sati ekacco hinajatiko hoti, jatim sodhetva thanantaram dadanta mayham dassanti"ti jatim avassayi. Catuttho "jatimapi eko amantaniyo hoti, mantena kattabbakicce uppanne aharapessametam thanantaran"ti mantam avassayi. Te sabbepi attano attano avassayabalena thanantarani papunimsu. Tattha upatthane appamatto hutva thanantarappatto viya chandam avassaya kattukamyatakusaladhammacchandena "atthanibbattiyam sati aham lokuttaradhammam nibbattessami, natthi mayham etassa nibbattane bharo"ti chandam jetthakam chandam dhuram chandam pubbangamam katva lokuttaradhammanibbattako datthabbo ratthapalatthero @Footnote: 1 cha.Ma. atthanipphattiyam. evamuparipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page328.

Viya. 1- So hi ayasma chandam dhuram katva lokuttaradhammam nibbattesi. Surabhavena rajanam aradhetva thanantarappatto viya viriyam jetthakam viriyam dhuram viriyam pubbangamam katva lokuttaradhammanibbattako datthabbo sonatthero viya. 2- So hi ayasma viriyam dhuram katva lokuttaradhammam nibbattesi. Jatisampattiya thanantarappatto viya cittam jetthakam cittam dhuram cittam pubbangamam katva lokuttaradhammanibbattako datthabbo sambhutatthero viya. So hi ayasma cittam dhuram katva lokuttaradhammam nibbattesi. Mantam avassaya thanantarappatto viya vimamsam jetthakam vimamsam dhuram vimamsam pubbangamam katva lokuttaradhammanibbattako datthabbo thero mogharaja viya. So hi ayasma vimamsam dhuram katva lokuttaradhammam nibbattesi. Ettha pana 3- tayo chandasamadhipadhanasankharasankhata dhamma iddhipi honti iddhipadapi, sesa pana sampayuttaka cattaro khandha iddhipadayeva. Viriyacittavimamsasamadhipadhanasankhatapi tayo dhamma iddhipi honti iddhipadapi, sesa pana sampayuttaka cattaro khandha iddhipadayeva. Ayam tava abhedato katha. Bhedato pana chando iddhi nama, chandadhurena bhavita cattaro khandha chandiddhipado nama. Samadhi padhanasankharoti dve dhamma sankharakkhandhavasena chandiddhipade pavisanti. Pade pavitthatipi vattum vattatiyeva. Tattheva samadhi iddhi nama, samadhidhurena bhavita cattaro khandha samadhiddhipado nama. Chando padhanasankharoti dve dhamma sankharakkhandhavasena samadhiddhipade pavisanti. Pade pavitthatipi vattum vattatieva. Tattheva padhanasankharo iddhi nama, padhanasankharabhavita cattaro khandha padhanasankhariddhipado nama. Chando samadhiti dve dhamma sankharakkhandhavasena padhanasankhariddhipade pavisanti. Pade pavitthatipi vattum @Footnote: 1 Ma.Ma. 13/293/268 2 vinaYu. 5/243/4 3 cha.Ma. ettha ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page329.

Vattatieva. Tattheva viriyam iddhi nama, cittam iddhi nama, vimamsa iddhi nama .pe. Pade pavitthatipi vattum vattatieva. Ayam bhedato katha nama. Ettha pana abhinavam natthi, gahitameva vibhutadhatukam katam. Katham? chando samadhi Padhanasankharoti ime tayo dhamma iddhipi honti iddhipadapi, sesa sampayuttaka cattaro khandha iddhipadayeva. Ime hi tayo dhamma ijjhamana sampayuttakehi catuhi khandhehi saddhimyeva ijjhanti, na vina. Sampayuttaka pana cattaro khandha ijjhanakatthena iddhi nama honti, patitthanatthena pado nama. Iddhiti va iddhipadoti va na annassa kassaci adhivacanam, sampayuttakanam catunnam khandhanamyeva adhivacanam. Viriyacittavimamsasamadhipadhanasankharoti tayo dhamma .pe. Catunnam khandhanamyeva adhivacanam. Apica pubbabhago pubbabhago iddhipado nama, patilabho patilabho iddhi namati veditabbo. Ayamattho upacarena va vipassanaya va dipetabbo. Pathamajjhanaparikammanhi iddhipado nama, pathamajjhanam iddhi nama. Dutiyatatiyacatutthaakasanancayatanavinnanancayatanaakincannayatananevasannanasannayatana- parikammam iddhipado nama, nevasannanasannayatanam iddhi nama. Sotapattimaggassa vipassana iddhipado nama, sotapattimaggo iddhi nama. Sakadagamianagami- arahattamaggassa vipassana iddhipado nama, arahattamaggo iddhi nama, patilabhenapi dipetum vattatiyeva. Pathamajjhananhi iddhipado nama, dutiyajjhanam iddhi nama. Dutiyajjhanam iddhipado nama, tatiyajjhanam iddhi nama .pe. Anagamimaggo iddhipado nama, arahattamaggo iddhi nama. Kenatthena iddhi, kenatthena padoti. Ijjhanakattheneva iddhi, patitthanattheneva pado. Evamidhapi iddhiti va padoti va na annassa kassaci adhivacanam, sampayuttakanam catunnam khandhanamyeva adhivacananti. Evam vutte pana idamahamsu:- catunnam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page330.

Khandhanameva adhivacanam bhaveyya, yadi sattha parato uttaraculabhajaniyam nama na ahareyya. Uttaraculabhajaniye pana "../../bdpicture/chandoyeva chandiddhipado, viriyameva, cittameva, vimamsava vimamsiddhipado"ti kathitam. Keci pana "iddhi nama anipphanna, iddhipado nipphanno"ti vadimsu. Tesam vacanam patikkhipitva iddhipi iddhipadopi nipphanno tilakkhanabbhahatoti sannitthanam katam. Iti imasmim suttantabhajaniye lokiyalokuttaramissaka iddhipada kathitati. Suttantabhajaniyavannana nitthita. --------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 54 page 325-330. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=54&A=7717&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=54&A=7717&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=505              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=35&A=6810              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=35&A=5903              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=35&A=5903              Contents of The Tipitaka Volume 35 http://84000.org/tipitaka/read/?index_35

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]