ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 9 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.3)

                       6. Latukikopamasuttavannana
      [148] Evamme sutanti latukikopamasuttam. Tattha yena so vanasandoti
ayampi mahaudayitthero bhagavata saddhimyeva pindaya pavisitva tena 3- saddhim
patikkami. Tasma yena so bhagavata upasankamitabbo, 4- vanasando tenupasankamiti
veditabbo. Apahattati apaharako. Upahattati upaharako. Patisallana vutthitoti
phalasamapattito vutthito.
      [149] Yam bhagavati yasmim samaye bhagava. Inghati anattiyam nipato.
Annathattanti cittaannathattam. 5- Tanca kho na bhagavantam paticca, evarupam pana
@Footnote: 1 cha.Ma. karetabbo        2 Ma. sambhogo           3 cha.Ma. ayam patho na dissati
@4 cha.Ma. upasankamanto       5 cha.Ma. cittassa annathattam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page122.

Panitabhojanam alabhanta katham yapessamati evam panitabhojanalabham 1- paticca ahositi veditabbam. Bhutapubbanti imina rattim bhojanassa panitabhavam dasseti. Supeyyanti supena upanetabbam macchamamsakaliradi. Samagga bhunjissamati ekato bhunjissama. Sankhatiyoti abhisankharikakhadaniyani. Sabba ta rattinti sabba ta sankhatiyo rattimyeva honti, diva pana appa paritta thokika hontiti. Manussa hi diva yagukanjiyadihi yapetvapi rattim yathapattim yathasatim 2- yathapanitameva bhunjanti. Puna bhutapubbanti imina rattivikalabhojane 3- adinavam dasseti. Tattha andhakaratimisayanti bahalandhakare. Manavehiti corehi. Katakammehiti katacorakammehi. Cora kira katakamma yam nesam devatam ayacitva kammam nipphannam, tassa upaharatthaya manusse maretva galalohitadini ganhanti. Te annesu manussesu mariyamanesu kolahala uppajjissanti, pabbajitam pariyesento nama natthiti mannamana bhikkhu gahetva marenti. Tam sandhayetam vuttam. Akatakammehiti atavito gamam agamanakale kammanipphandanattham puretaram balikammam katukamehi. Asaddhammena nimantetiti "ehi bhikkhu ajjekarattim idheva bhunjitva idha vasitva sampattim anubhavitva sve gamissasi"ti methunadhammena nimanteti. Puna bhutapubbanti imina attana ditthakaranam kathesi. Vijjantarikayati vijjuvijjotanakkhane. Vissaramakasiti mahasaddam akasi. Abhummeti bhuti vaddhi, abhuti avaddhi, vinaso mayhanti attho. Pisaco vata manti pisaco mam khaditum agato vata. Atumari matumariti 4- ettha atuti pita, matuti mata. Idam vuttam hoti:- yassa pita va mata va atthi, tam matapitaro amhakam puttakoti yatha tatha va uppadetva yankinci khadaniyam bhojaniyam datva ekasmim thane sayapenti. So evam rattim pindaya na carati. Tuyham pana matapitaro mata manne, tena evam carasiti. @Footnote: 1 cha.Ma. panitabhojanam 2 cha.Ma. ayam patho na dissati @3 cha.Ma. rattim vikalabhojane 4 Ma. atu matumari...

--------------------------------------------------------------------------------------------- page123.

[150] Evamevam panati evamevam 1- kinci anisamsam apassanta nikkaraneneva evamahamsuti garahanto aha. Tattha ahamsuti vadanti. Kim panimassati imassa appamattakassa hetuti 2- kim vattabbam nama, nanu apassantena viya asunantena viya bhavitabbanti. Oramattakassati parittamattakassa. Adhisallekhatevayanti ayam samano navanitam pivanto 3- viya padumanalasuttam kakacena okkantanto viya atisallekhati, ativayamam karoti. Sikkhakamati sariputtamoggallanadayo viya sikkhakama, tesu ca appaccayam upatthapenti. Tesanhi evam hoti "sace ete `appamattakam etam, haratha bhagava'ti vadeyyum, kim sattha na hareyya. Evam pana avatva bhagavantam parivaretva nisinna `evam bhagava, sadhu bhagava, pannapetha bhagava'ti atirekataram ussaham patilabhanti"ti. Tasma tesu appaccayam upatthapenti. Tesanti tesam ekaccanam moghapurisanam. Tanti tam appamattakam pahatabbam. Thulo kalingaroti gale baddham mahakattham viya hoti. Latukika sakunikati vatakasakunika. 4- Sa kira ravasatam ravitva naccasatam naccitva sakim gocaram ganhati. Akasato bhumiyam patitthitam pana nam disva vacchapalakadayo kilanattham putilataya bandhanti. Tam sandhayetam vuttam. Agametiti upeti. Tanhi tassati tam putilatabandhanam tassa appasarirataya ceva appathamataya ca balavabandhanam nama, mahantam nalikerarajju viya ducchijjam hoti. Tesanti tesam moghapurisanam saddhamandataya ca pannamandataya ca balavabandhanam nama, dukkatavatthumattakampi mahantam parajikavatthu viya duppajaham hoti. [151] Sukkapakkhe pahatabbassati kim imassa appamattakassa pahatabbassa hetu bhagavata vattabbam atthi, yassa no bhagava pahanamaha. Nanu evam bhagavato adhippayam natvapi pahatabbamevati attho. Appossukkati anussukka. Pannalomati patitaloma, na tassa pahatabbabhayena uddhaggaloma. Paradattavuttati 5- @Footnote: 1 cha.Ma. evamevati evameva 2 cha.Ma. hetu 3 cha.Ma. pisanto @4 cha.Ma. catakasakunika 5 Si., ka. paradavuttati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page124.

Parehi dinnavuttino, parato laddhena yapentati attho. Migabhutena cetasa viharantiti apaccasimsanakapakkhe thita hutva viharanti. Migo hi paharam labhitva manussavasam gantva bhesajjam va vanatelam va labhissamiti ajjhasayam akatva paharam labhitvava agamakam arannam pavisitva paharatthanam 1- hettha katva nipajjitva 2- phasubhutakale vutthaya gacchati. Evam miga apaccasimsanakapakkhe thita. Idam sandhaya vuttam "migabhutena cetasa viharanti"ti. Tanhi tassati tam varattabandhanam tassa hatthinagassa mahasarirataya ceva mahathamataya ca dubbalabandhanam nama. Putilata viya suchijjam hoti. Tesam tanti tesantam kulaputtanam saddhamahantataya ca pannamahantataya ca mahantam parajikavatthumpi dukkatavatthumattakam viya supajaham hoti. [152] Daliddoti daliddiyena 3- samannagato. Assakoti niyasako. 4- Analhiyoti anaddho. Agarakanti khuddakageham. Oluggavilugganti yassa gehasandhiyo 5- pitthivamsato muccitva mandale lagga, mandalato muccitva bhumiyam lagga. Kakatidayinti yattha kincideva bhunjissamati anto nisinnakale visum dvarakiccam nama natthi, tato tato kaka pavisitva parivarenti. Surakaka hi palayanakale ca yathasammukhatthaneneva nikkhamitva palayanti. Na paramarupanti na punnavantanam geham viya uttamarupam. Khatopikati 6- vilivamancako. Oluggaviluggati onatunnata. Dhannasamavapakanti dhannanca samavapakanca. Tattha dhannam nama kudrusako. Samavapakanti labubijakumbhandabijakadi bijajatam. Na paramarupanti yatha punnavantanam gandhasalibijadiparisuddhabijam, na evarupam. Jayikati kapanajaya. Na paramarupati pacchisila lambatthani mahodara pisaca viya bibhaccha samannanti samanabhavo. So vatassam, yohanti so vataham puriso nama assam, yo kesamassum oharetva pabbajeyyanti. @Footnote: 1 cha.Ma. pahatatthanam 2 cha.Ma. nipatitva 3 Si. daliddiyena 4 Ma. nisako @5 cha.Ma. gehayitthiyo 6 Ma. kalopikati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page125.

So na sakkuneyyati so evam cintetvapi geham gantva "pabbajja nama garuka 1- dukkara durasada, sattapi atthapi game pindaya caritva yabhadhoteneva pattena agantabbampi hoti, evam yapetum asakkontassa me puna agatassa vasanatthanam icchitabbam, tinavallidabbasambhara nama dussamodhaniya, kinti karoti"ti 2- vimamsati. Athassa tam agarakam vejayantapasado viya upatthati. Athassa khatopikam oloketva "mayi gate imam visankharitva uddhanalatam karissanti, puna attanipadavilivadini 3- laddhabbani honti, kinti karissami"ti cinteti. Athassa sa sirisayanam viya upatthati tato dhannakumbhim oloketva "mayi gate ayam gharani imam dhannam tena tena saddhim bhunjissati. Puna agatena jivitavutti nama laddhabba hoti, kinti karissami"ti cintesi. Athassa sa addhatelasani kotthagarasatani viya upatthati. Tato matugamam oloketva "mayi gate imam hatthigopako va assagopako va yo koci palobhessati, puna agatena bhattapacika nama laddhabba hoti, kinti karissami"ti cinteti. Athassa sa rupini devi viya upatthati. Idam sandhaya "so na sakkuneyya"tiadi vuttam. [153] Nikkhaganananti suvannanikkhasatanam. Cayoti santanato katasannicayo. Dhannaganananti dhannasakatasatanam. [154] Cattarome udayi puggalati idha 4- kim dasseti? hettha "te Tanceva pajahanti, te tanceva nappajahanti"ti pajahanaka ceva appajahanaka ca rasivasena dassita, na patiyekkam vibhatta. Idani yatha nama dabbasambharattham gato puriso patipatiya rukkhe chinditva puna nivattitva vankanca 5- chinditva puna nivattitva 5- pahaya kamme upanetabbayuttakameva ganhati, evameva appajahanake chaddetva abboharike katva pajahanakapuggala cattaro hontiti dassetum imam desanam arabhi. @Footnote: 1 cha.Ma. labhagaruka 2 cha.Ma. karomiti 3 ka. vattanipadavilivadini @4 Ma. idam 5-5 cha.Ma. ime patha na dissanti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page126.

Upadhipahanayati khandhupadhikilesupadhiabhisankharupadhikamagunupadhiti imesam upadhinam pahanaya. Upadhipatisamyuttati upadhianudhavanaka. Sarasankappati ettha saranti dhavantiti saRa. Sankappentiti sankappa. Padadvayenapi vitakkayeva vutta. Samudacarantiti abhibhavanti ajjhottharitva vattanti. Samyuttoti kilesehi samyutto. Indriyavemattatati indriyananatta. 1- Kadaci karahaciti bahukalam vitivattetva vitivattetva. Satisammosati satisammosena. Nipatoti ayokatahamhi patanam. Ettavata "nappajahati, pajahati, khippam pajahati"ti tayo rasayo dassita. Tesu cattaro jana nappajahanti nama, cattaro pajahanti nama, cattaro khippam pajahanti nama. Tattha puthujjano sotapanno sakadagami anagamiti ime cattaro jana nappajahanti nama. Puthujjanadayo tava ma pajahantu, anagami katham nappajahatiti. Sopi hi yavadevassa bhavalobho atthi, tava aho sukham aho sukhanti abhinandati. Tasma nappajahati nama. Eteyeva pana cattaro jana pajahanti nama. Sotapannadayo tava pajahantu, puthujjano katham pajahatiti. Araddhavipassako hi satisammosena sahasa kilese uppanne "madisassa nama bhikkhuno kileso uppanno"ti samvegam katva viriyam paggayha vipassanam vaddhetva maggena kilese samugghateti. Iti so pajahati nama. Teyeva cattaro khippam pajahanti nama. Tattha imasmim sutte mahahatthipadopame 2- indriyabhavaneti 3- imesu suttesu kincapi tatiyavaro gahito, panhopi dutiyavareneva kathitoti veditabbo. Upadhi dukkhassa mulanti ettha pancakkhandha upadhi nama. Tam dukkhassa mulanti iti viditva kilesupadhina upadhi hoti, niggahano nittanhoti attho. Upadhisankhaye vimuttoti tanhakkhaye nibbane arammanato vimutto. [155] Evam cattaro puggale vittharetva idani ye pajahanti, te "ime nama ettake kilese pajahanti"ti. Ye nappajahanti, tepi "ime nama @Footnote: 1 cha.Ma. indriyananattata 2 Ma. mu. 12/300 adi/262 opammavagga @3 Ma. u. 14/453 adi/383 salayatanavagga 5 cha.Ma. panho pana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page127.

Ettake kilese nappajahanti"ti dassetum panca kho ime udayi kamagunatiadimaha. Tattha milhasukhanti asucisukham. Anariyasukhanti naariyehi sevitasukham. Bhayitabbanti etassa sukhassa patilabhatopi vipakatopi bhayitabbam. Nekkhammasukhanti kamato nikkhantasukham. Pavivekasukhanti ganatopi kilesatopi pavivittasukham. Upasamasukhanti ragadivupasamatthaya sukham. Sambodhisukhanti 1- maggasankhatassa sambodhissa 2- nibbattanatthaya sukham. Na bhayitabbanti etassa sukhassa patilabhatopi vipakatopi na bhayitabbam, bhavetabbamevetam. [156] Injitasmim vadamiti injanam calanam phandananti vadami. Kinca tattha injitasminti kinca tattha injitam. Idam tattha injitasminti ye ete aniruddha vitakkavicara, idam tattha injitam. Dutiyatatiyajjhanesupi eseva nayo. Aninjitasmim vadamiti idam catutthajjhanam aninjanam acalanam aphandananti 3- vadami. Analanti vadamiti akattabbaalayanti vadami, tanhalayo ettha na uppadetabboti dasseti. Athava analam apariyantam, na ettavata alametanti sannitthanam katabbanti vadami. Nevasannanasannayatanassapiti evarupayapi santaya samapattiya pahanameva vadami. Anum va thulam vati khuddakam va mahantam va appasavajjam va mahasavajjam va. Sesam sabbattha uttanameva. Desana pana neyyapuggalassa vasena arahattanikuteneva nitthapitati. Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya latukikopamasuttavannana nitthita. Chattham. ------------- @Footnote: 1 cha.Ma. sambodhasukhanti 2 cha.Ma. sambodhassa 3 cha.Ma. nipaphandananti


             The Pali Atthakatha in Roman Book 9 page 121-127. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=3060&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=3060&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=175              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=13&A=3253              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=3650              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=3650              Contents of The Tipitaka Volume 13 http://84000.org/tipitaka/read/?index_13

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]