|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
กายกิริยาทีสุ กาเยน สโมธานํ คจฺฉติ, ติลตณฺฑุลา วิย มิสฺสีภาวํ อุเปตีติ อตฺโถ. สมฺโมทตีติ อุทฺเทสปริปุจฺฉาทีสุ วจีกิริยาสุ วาจาย สโมธานํ คจฺฉติ, วิปฺปวาสคโต ปิยสหายโก วิย ปิยตรภาวํ อุเปตีติ อตฺโถ. อปิจ กิจฺจกรณีเยสุ เตหิ สทฺธึ อาทิโตว เอกกิริยภาวํ อุปคจฺฉนฺโต สํสนฺทติ, ยาว มชฺฌา ปวตฺตนฺโต สนฺธิยติ, ยาว ปริโยสานา อนิวตฺตนฺโต สมฺโมทตีติ เวทิตพฺโพ. อยํ วุจฺจตีติ อยํ เอวรูโป ปุคฺคโล อุทกเลขา วิย ขิปฺปํ สํสนฺทนโต อุทกเลขูปโมติ วุจฺจติ. [๑๑๖] โปตฺถกูปเมสุ ยาย อุปมาย เต โปตฺถกูปมาติ วุจฺจนฺติ, ตํ ตาว อุปมํ ทสฺเสตุํ ตโย โปตฺถกาติอาทิ วุตฺตํ. ตตฺถ นโวติ นววายิโม. โปตฺถโกติ สาณวากสาฏโก. ทุพฺพณฺโณติ วิวณฺโณ. ทุกฺขสมฺผสฺโสติ ขรสมฺผสฺโส. อปฺปคฺโฆติ อติพหุํ อคฺฆนฺโต กหาปณคฺฆนโก โหติ. มชฺฌิโมติ ปริโภคมชฺฌิโม. โส หิ นวภาวํ อติกฺกมิตฺวา ชิณฺณภาวํ อปฺปตฺโต มชฺเฌ ปริโภคกาเลปิ ทุพฺพณฺโณ จ ทุกฺขสมฺผสฺโส จ อปฺปคฺโฆเยว จ โหติ, อติพหุํ อคฺฆนฺโต อฑฺฒํ อคฺฆติ, ชิณฺณกาเล ปน อฑฺฒมาสกํ วา กากณิกํ วา อคฺฆติ. อุกฺขลิปริมชฺชนนฺติ กาฬุกฺขลิปริปุญฺฉนํ. นโวติ อุปสมฺปทาย ปญฺจวสฺสกาลโต เหฏฺฐา ชาติยา สฏฺฐิวสฺโสปิ นโวเยว. ทุพฺพณฺณตายาติ สรีรวณฺเณนปิ คุณวณฺเณนปิ ทุพฺพณฺณตาย. ทุสฺสีลสฺส หิ ปริสมชฺเฌ นิสินฺนสฺส นิตฺเตชตาย สรีรวณฺโณปิ น สมฺปชฺชติ, คุณวณฺเณ วตฺตพฺพเมว นตฺถิ. เย โข ปนสฺสาติ เย โข ปน ตสฺส อุปฏฺฐากา วา ญาติมิตฺตาทโย วา เอตํ ปุคฺคลํ เสวนฺติ. เตสนฺตนฺติ เตสํ ปุคฺคลานํ ฉ สตฺถาเร เสวนฺตานํ มิจฺฉาทิฏฺฐิกานํ วิย เทวทตฺตํ เสวนฺตานํ โกกาลิกาทีนํ วิย จ ตํ เสวนํ ทีฆรตฺตํ อหิตาย ทุกฺขาย โหติ. มชฺฌิโมติ ปญฺจวสฺสกาลโต ปฏฺฐาย ยาว นววสฺสกาลา มชฺฌิโม นาม. เถโรติ ทสวสฺสกาลโต ปฏฺฐาย เถโร นาม. เอวมาหํสูติ เอวํ วทนฺติ. กึ นุ โข ตุยฺหนฺติ ตุยฺหํ พาลสฺส ภณิเตน โก--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๘.
อตฺโถติ วุตฺตํ โหติ. ตถารูปนฺติ ตถาชาติถํ ตถาสภาวํ อุกฺเขปนียกมฺมสฺส การณภูตํ. [๑๑๗] กาสิกวตฺถูปเมสุ กาสิกวตฺถนฺนาม ตโย กปฺปาสํสู คเหตฺวา กนฺติตสุตฺเตน วายิตํ สุขุมวตฺถํ, ตํ นววายิมํ อนคฺฆํ โหติ, ปริโภคมชฺฌิมํ วีสมฺปิ ตึสมฺปิ สหสฺสานิ อคฺฆติ, ชิณฺณกาเล ปน อฏฺฐปิ ทสปิ สหสฺสานิ อคฺฆติ. เตสนฺตํ โหตีติ เตสํ สมฺมาสมฺพุทฺธาทโย เสวนฺตานํ วิย ตํ เสวนํ ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขาย โหติ. สมฺมาสมฺพุทฺธญฺหิ เอกํ นิสฺสาย ยาวชฺชกาลา มุจฺจนกสตฺตานํ ปมาณํ นตฺถิ. ตถา สาริปุตฺตตฺเถรมหาโมคฺคลฺลานตฺเถเร อวเสเส จ อสีติ- มหาสาวเก นิสฺสาย สคฺคํ คตสตฺตานํ ปมาณํ นตฺถิ. ยาวชฺชกาลา เตสํ ทิฏฺฐานุคตึ ปฏิปนฺนสตฺตานมฺปิ ปมาณํ นตฺถิเยว. อาเธยฺยํ คจฺฉตีติ ตสฺส มหาเถรสฺส ตํ อตฺถนิสฺสิตํ วจนํ ยถา คนฺธกรณฺฑเก กาสิกวตฺถํ อาธาตพฺพตํ ฐเปตพฺพตํ คจฺฉติ, เอวํ อุตฺตมงฺเค สิรสฺมึ หทเย จ อาธาตพฺพตํ ฐเปตพฺพตมฺปิ คจฺฉติ. เสสเมตฺถ เหฏฺฐา วุตฺตนยานุสาเรเนว ๑- เวทิตพฺพํ. [๑๑๘] สุปฺปเมยฺยาทีสุ สุเขน ปเมตพฺโพติ สุปฺปเมยฺโย. อิธาติ อิมสฺมึ สตฺตโลเก. อุทฺธโตติ อุทฺธจฺเจน สมนฺนาคโต. อุนฺนโฬติ อุคฺคตนโฬ, ตุจฺฉมานํ อุกฺขิปิตฺวา ฐิโตติ อตฺโถ. จปโลติ ปตฺตมณฺฑนาทินา จาปลฺเลน สมนฺนาคโต. มุขโรติ มุขขโร. วิกิณฺณวาโจติ อสงฺเกตวจโน. ๒- อสมาหิโตติ จิตฺเตกคฺคตารหิโต. วิพฺภนฺตจิตฺโตติ ภนฺตจิตฺโต ภนฺตคาวีภนฺตมิคีสปฺปฏิภาโค. ปากฏินฺทฺริโยติ วิวฏินฺทฺริโย. อยํ วุจฺจตีติ อยํ เอวรูโป ปุคฺคโล "สุปฺปเมยฺโย"ติ วุจฺจติ. ยถา หิ ปริตฺตสฺส อุทกสฺส สุเขน ปมาณํ คยฺหติ, เอวเมว อิเมหิ อคุณงฺเคหิ สมนฺนาคตสฺส สุเขน ปมาณํ คยฺหติ, เตเนส "สุปฺปเมยฺโย"ติ วุตฺโต. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. วุตฺตานุสาเรเนว ๒ ฉ.ม. อสํยตวจโน--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๗๙.
[๑๑๙] ทุกฺเขน ปเมตพฺโพติ ทุปฺปเมยฺโย. อนุทฺธตาทีนิ วุตฺตปฏิปกฺขวเสน เวทิตพฺพานิ. อยํ วุจฺจตีติ อยํ เอวรูโป ปุคฺคโล "ทุปฺปเมยฺโย"ติ วุจฺจติ. ยถา หิ มหาสมุทฺทสฺส ทุกฺเขน ปมาณํ คยฺหติ, เอวเมว อิเมหิ คุณงฺเคหิ สมนฺนาคตสฺส ทุกฺเขน ปมาณํ คยฺหติ, ตาทิโส "อนาคามี นุ โข, ขีณาสโว นุ โข"ติ วตฺตพฺพตํ คจฺฉติ, เตเนส "ทุปฺปเมยฺโย"ติ วุตฺโต. [๑๒๐] น สกฺกา ปเมตุนฺติ อปฺปเมยฺโย. ยถา หิ อากาสสฺส น สกฺกา ปมาณํ คเหตุํ, เอวํ ขีณาสวสฺส. เตเนส "อปฺปเมยฺโย"ติ วุตฺโต. [๑๒๑] น เสวิตพฺพาทีสุ น เสวิตพฺโพติ น อุปสงฺกมิตพฺโพ. น ภชิตพฺโพติ น อลฺลียิตพฺโพ. น ปยิรุปาสิตพฺโพติ น สนฺติเก นิสีทนวเสน ปุนปฺปุนํ อุปาสิตพฺโพ. หีโน โหติ สีเลนาติอาทีสุ อุปาทายุปาทาย หีนตา เวทิตพฺพา. โย หิ ปญฺจ สีลานิ รกฺขติ, โส ทส สีลานิ รกฺขนฺเตน น เสวิตพฺโพ. โย ปน ทส สีลานิ รกฺขติ, โส จตุปาริสุทฺธิสีลํ รกฺขนฺเตน น เสวิตพฺโพ. อญฺญตฺร อนุทฺทยา ๑- อญฺญตฺร อนุกมฺปาติ ฐเปตฺวา อนุทฺทยญฺจ อนุกมฺปญฺจ. อตฺตโน อตฺถายเอว หิ เอวรูโป ปุคฺคโล น เสวิตพฺโพ, อนุทฺทยานุกมฺปวเสน ปน ตํ อุปสงฺกมิตุํ วฏฺฏติ. [๑๒๒] สทิโส โหตีติ สมาโน โหติ. สีลสามญฺญคตานํ สตนฺติ สีเลน สมานภาวํ คตานํ สนฺตานํ. สีลกถา จ โน ภวิสฺสตีติ เอวํ สมานสีลานํ อมฺหากํ สีลเมว อารพฺภ กถา ภวิสฺสติ. สา จ โน ผาสุ ภวิสฺสตีติ สา จ สีลกถา อมฺหากํ ผาสุวิหาโร สุขวิหาโร ภวิสฺสติ. สา จ โน ปวตฺตินี ภวิสฺสตีติ สา จ อมฺหากํ กถา ทิวสมฺปิ กเถนฺตานํ ปวตฺตินี ภวิสฺสติ, น ปฏิหญฺญิสฺสติ. ทฺวีสุ หิ สีลวนฺเตสุ เอเกน สีลสฺส วณฺเณ กถิเต อิตโร อนุโมทติ, เตน เตสํ กถา ผาสุ เจว โหติ ปวตฺตินี จ. เอกสฺมึ ปน ทุสฺสีเล สติ ทุสฺสีลสฺส สีลกถา @เชิงอรรถ: ๑ ก. อนุทยา--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๐.
ทุกฺกถาติ เนว สีลกถา โหติ น ผาสุ โหติ น ปวตฺตินี. สมาธิปญฺญากถาสุปิ เอเสว นโย. เทฺว หิ สมาธิลาภิโน สมาธิกถํ สปฺปญฺญา จ ปญฺญากถํ กเถนฺติ ๑- รตฺตึ วา ทิวสํ วา อติกฺกนฺตมฺปิ น ชานนฺติ. [๑๒๓] สกฺกตฺวา ครุกตฺวาติ สกฺการญฺจ ครุการญฺจ กริตฺวา. อธิโก โหตีติ อติเรโก โหติ. สีลกฺขนฺธนฺติ สีลราสึ. ปริปูเรสฺสามีติ ตํ อติเรกสีลํ ปุคฺคลํ นิสฺสาย อตฺตโน อปริปูรํ สีลราสึ ปริปูรํ กริสฺสามิ. ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามีติ เอตฺถ สีลสฺส อสปฺปาเย อนุปการธมฺเม วชฺเชตฺวา สปฺปาเย อุปการธมฺเม เสวนฺโต ตสฺมึ ตสฺมึ ฐาเน สีลกฺขนฺธํ ปญฺญาย อนุคฺคณฺหาติ นาม. สมาธิปญฺญากฺขนฺเธสุปิ เอเสว นโย. [๑๒๔] ชิคุจฺฉิตพฺพาทีสุ ชิคุจฺฉิตพฺโพติ คูถํ วิย ชิคุจฺฉิตพฺโพ. อถโข นนฺติ อถโข อสฺส. กิตฺติสทฺโทติ กถาสทฺโท. เอวเมวาติ เอตฺถ คูถกูโป วิย ทุสฺสีลฺยํ ทฏฺฐพฺพํ, คูถกูเป ปติตฺวา ฐิโต ธมนิอหิ วิย ทุสฺสีลปุคฺคโล, คูถกูปโต อุทฺธริยมาเนน เตน อหินา ปุริสสฺส สรีรํ อารุเฬฺหนาติ อทฏฺฐภาโว วิย ทุสฺสีลฺยํ ๒- เสวมานสฺสาปิ ตสฺส กิริยาย อกรณภาโว, สรีรํ คูเถน มกฺเขตฺวา อหิโน คตกาโล วิย ทุสฺสีลฺยํ เสวมานสฺส ปาปกิตฺติสทฺทอพฺภุคฺคมนกาโล เวทิตพฺโพ. [๑๒๕] ตินฺทุกาลาตนฺติ ตินฺทุกรุกฺขอลาตํ. ภิยฺโยโส มตฺตาย จิจฺจีฏายตีติ ตญฺหิ ฌายมานํ ปกติยาปิ ปปฺปฏิกาโย มุญฺจนฺตํ จิฏิจิฏายตีติ ๓- สทฺทํ กโรติ, ฆฏฺฏิตํ ปน อธิมตฺตํ กโรตีติ อตฺโถ. เอวเมวาติ เอวเมว โกธโน อตฺตโน ธมฺมตายปิ อุทฺธโต จณฺฑิกโต หุตฺวา จรติ, อปฺปมตฺตกํ ปน วจนํ วุตฺตกาเล "มาทิสนฺนาม เอวํ เอส ๔- วทตี"ติ อติเรกตรํ อุทฺธโต จณฺฑิกโต หุตฺวา จรติ. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ. กเถนฺตา ๒ ฉ.ม. ทุสฺสีลํ @๓ ฉ.ม. จิจฺจิฏายติ จิฏิจิฏาติ ๔ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๑.
คูถกูโปติ คูถปุณฺณกูโป คูถราสิเยว วา. โอปมฺมสํสนฺทนํ ปเนตฺถ ปุริมนเยเนว เวทิตพฺพํ. ตสฺมา เอวรูโป ปุคฺคโล อชฺฌุเปกฺขิตพฺโพ น เสวิตพฺโพติ ยสฺมา โกธโน ปุคฺคโล อติเสวิยมาโนปิ อติอุปสงฺกมิยมาโนปิ กุชฺฌติเยว, "กึ อิมินา"ติ ปฏิกฺกมนฺโตปิ กุชฺฌติเยว, ตสฺมา ปลาสคฺคิ ๑- วิย อชฺฌุเปกฺขิตพฺโพ น เสวิตพฺโพ. กึ วุตฺตํ โหติ? โย หิ ปลาสคฺคึ อติอุปสงฺกมิตฺวา ตปฺปติ, ตสฺส สรีรํ ฌายติ. โย อติปฏิกฺกมิตฺวา ตปฺปติ, ตสฺส สีตํ น วูปสมติ. อนุปสงฺกมิตฺวา อปฏิกฺกมิตฺวา ปน มชฺฌตฺตภาเวน ตปฺเปนฺตสฺส สีตํ วูปสมติ, กาโยปิ น ฑยฺหติ. ตสฺมา ปลาสคฺคิ วิย โกธโน ปุคฺคโล มชฺฌตฺตภาเวน อชฺฌุเปกฺขิตพฺโพ น เสวิตพฺโพ น ภชิตพฺโพ น ปยิรุปาสิตพฺโพ. [๑๒๖] กลฺยาณมิตฺโตติ สุจิมิตฺโต. กลฺยาณสหาโยติ สุจิสหาโย. สหาโยติ สหคามี สทฺธิจโร. กลฺยาณสมฺปวงฺโกติ กลฺยาเณสุ สุจิปุคฺคเลสุ สมฺปวงฺโก, ตนฺนินฺนตปฺโปณตปฺปพฺภารมานโสติ อตฺโถ. [๑๒๗] สีเลสุ ปริปูรการีติอาทีสุ สีเลสุ ปริปูรการิโนติ เอเต อริยสาวกา ยานิ ตานิ มคฺคพฺรหฺมจริยสฺส อาทิภูตานิ อาทิพฺรหฺมจริยกานิ ปาราชิกสงฺขาตานิ จตฺตาริ มหาสีลสิกฺขาปทานิ, เตสํ อวีติกฺกมนโต ยานิ ขุทฺทานุขุทฺทกานิ อาปชฺชนฺติ, เตหิ จ วุฏฺฐานโต สีเลสุ ยํ กตฺตพฺพํ, ตํ ปริปูรํ สมตฺตํ กโรนฺตีติ "สีเลสุ ปริปูรการิโน"ติ วุจฺจนฺติ. สมาธิปาริปนฺถิกานมฺปน ๒- กามราค- พฺยาปาทานํ ปญฺญาปาริปนฺถิกสฺส จ สจฺจปฏิจฺฉาทกสฺส โมหสฺส อสมูหตตฺตา สมาธิญฺจ ปญฺญญฺจ ภาเวนฺตาปิ สมาธิปญฺญาสุ ยํ กตฺตพฺพํ, ตํ มตฺตโส ปมาเณน ปเทสมตฺตเมว กโรนฺตีติ สมาธิสฺมึ ปญฺญาย จ มตฺตโส การิโนติ วุจฺจนฺติ. อิมินา อุปาเยน อิตเรสุปิ ทฺวีสุ นเยสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพ. @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. ปลาลคฺคิ ๒ ฉ.ม. สมาธิปาริพนฺธกานํ, สี. สมาธิปาริปนฺถกานํ--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๒.
ตตฺรายมฺปิ อปโร สุตฺตนฺตนโย:- "อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ สีเลสุ ปริปูรการี โหติ, สมาธิสฺมึ มตฺตโสการี, ปญฺญาย มตฺตโสการี. โส ยานิ ตานิ ขุทฺทานุขุทฺทกานิ สิกฺขาปทานิ, ตานิ อาปชฺชติปิ วุฏฺฐาติปิ. ตํ กิสฺส เหตุ? น หิ เมตฺถ ภิกฺขเว อภพฺพตา วุตฺตา. ยานิ จ โข ตานิ สิกฺขาปทานิ อาทิพฺรหฺมจริยกานิ พฺรหฺมจริยสารุปฺปานิ, ตตฺถ ๑- ธุวสีโล จ โหติ ฐิตสีโล จ, ๑- สมาทาย สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ. โส ติณฺณํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โสตาปนฺโน โหติ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโน. อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ สีเลสุ ปริปูรการี ฯเปฯ โส ติณฺณํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา ราคโทสโมหานํ ตนุตฺตา สกทาคามี โหติ, สกิเทว อิมํ โลกํ อาคนฺตฺวา ทุกฺขสฺสนฺตํ กโรติ. อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ สีเลสุ ปริปูรการี โหติ, สมาธิสฺมึ ปริปูรการี, ปญฺญาย มตฺตโสการี. โส ยานิ ตานิ ฯเปฯ สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ. โส ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา อนาคามี โหติ อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกา. อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ สีเลสุ ปริปูรการี โหติ, สมาธิสฺมึ ปริปูรการี, ปญฺญาย ปริปูรการี. โส ยานิ ตานิ ขุทฺทานุขุทฺทกานิ ฯเปฯ สิกฺขติ สิกฺขาปเทสุ. โส อาสวานํ ขยา ฯเปฯ อุปสมฺปชฺช วิหรตี"ติ. ๒- [๑๓๐] สตฺถารนิทฺเทเส ปริญฺญํ ปญฺญเปตีติ ปหานํ สมติกฺกมํ ปญฺญเปติ. ตตฺราติ เตสุ ตีสุ ชเนสุ. เตน ทฏฺฐพฺโพติ เตน ปญฺญาปเนน โส สตฺถา รูปาวจรสมาปตฺติยา ลาภีติ ทฏฺฐพฺโพติ อตฺโถ. ทุติยวาเรปิ เอเสว นโย. @เชิงอรรถ: ๑-๑ สี. ธุวสีลี จ โหติ ฐิตสีลี จ ๒ องฺ. ติกฺ. ๒๐/๘๗/๒๒๕--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๓.
สมฺมาสมฺพุทฺโธ สตฺถา เตน ทฏฺฐพฺโพติ เตน ติตฺถิเยหิ อสาธารเณน ปญฺญาปเนน อยํ ตติโย สตฺถา สพฺพญฺญุพุทฺโธ ทฏฺฐพฺโพ. ติตฺถิยา หิ กามานํ ปริญฺญํ ปญฺญเปนฺตา รูปภวํ วกฺขนฺติ, รูปานํ ปริญฺญํ ปญฺญเปนฺตา อรูปภวํ วกฺขนฺติ, เวทนานํ ปริญฺญํ ปญฺญเปนฺตา อสญฺญภวํ วกฺขนฺติ, สมฺมา ปญฺญเปนฺตา เอวํ ปญฺญเปยฺยุํ, โน จ สมฺมา ปญฺญเปตุํ สกฺโกนฺติ. สมฺมาสมฺพุทฺโธ ปน กามานํ ปริญฺญํ ปหานํ อนาคามิมคฺเคน ปญฺญเปติ, รูปเวทนานํ ปริญฺญํ ปหานํ อรหตฺตมคฺเคน ปญฺญเปติ. อิเม ตโย สตฺถาโรติ อิเม เทฺว ชนา พาหิรกา, เอโก สมฺมาสมฺพุทฺโธติ อิมสฺมึ โลเก ตโย สตฺถาโร นาม. [๑๓๑] ทุติเย สตฺถารนิทฺเทเส ทิฏฺเฐ เจว ธมฺเมติ อิมสฺมึเยว อตฺตภาเว. อตฺตานํ สจฺจโต เถตโต ปญฺญเปตีติ "อตฺตา นาเมโก อตฺถิ นิจฺโจ ธุโว สสฺสโต"ติ ภูตโต ถิรโต ปญฺญเปติ. อภิสมฺปรายญฺจาติ อปรสฺมิมฺปิ ๑- อตฺตภาเว เอวเมว ปญฺญเปติ. เสสเมตฺถ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพนฺติ. ติกนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -----------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๗๗-๘๓. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=1693&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=1693&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=599 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=36&A=3225 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=3206 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=3206 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_36
![อ่านหน้า[ต่าง] แรก](go1.gif) ![อ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้ว](go2.gif)   ![อ่านหน้า[ต่าง] ถัดไป](go3.gif) ![อ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย](go4.gif)   |
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]