บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
TIPITAKA Volume 10 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 2 : Sutta. Tī. Ma.
[42] Athakho bhikkhave vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa etadahosi yannūnāhaṃ dhammaṃ deseyyanti . athakho bhikkhave vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa etadahosi adhigato kho me ayaṃ dhammo gambhīro duddaso duranubodho santo paṇīto atakkāvacaro nipuṇo paṇḍitavedanīyo ālayarāmā kho panāyaṃ pajā ālayaratā ālayasammuditā ālayarāmāya kho pana pajāya ālayaratāya ālayasammuditāya duddasaṃ idaṃ ṭhānaṃ yadidaṃ idappaccayatā paṭiccasamuppādo idampi kho ṭhānaṃ duddasaṃ yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhakkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ ahañceva kho pana dhammaṃ deseyyaṃ pare ca me na ājāneyyuṃ so mamassa kilamatho sā mamassa vihesāti. {42.1} Apissudaṃ 1- bhikkhave vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ imā anacchariyā gāthā paṭibhaṃsu pubbe assutapubbā kicchena me adhigataṃ halandāni pakāsituṃ rāgadosaparetehi nāyaṃ dhammo susambuddho. Paṭisotagāmiṃ nipuṇaṃ gambhīraṃ duddasaṃ aṇuṃ rāgarattā na dakkhanti tamokkhandhena āvutāti. [43] Itiha bhikkhave vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa paṭisañcikkhato appossukkatāya cittaṃ nami no dhammadesanāya. @Footnote: 1 Sī. Ma. Yu. apissu. [44] Athakho bhikkhave aññatarassa mahābrahmuno vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa cetasā cetoparivitakkamaññāya etadahosi nassati vata bho loko vinassati vata bho loko yatra hi nāma vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa appossukkatāya cittaṃ nami 1- no dhammadesanāyāti . athakho so bhikkhave mahābrahmā seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya evameva [2]- brahmaloke antarahito vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa purato pāturahosi . Athakho [3]- bhikkhave mahābrahmā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇajānumaṇḍalaṃ paṭhaviyaṃ nidahanto 4- yena vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenañjaliṃ paṇāmetvā vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca desetu bhante bhagavā dhammaṃ desetu sugato dhammaṃ santīdha 5- sattā apparajakkhajātikā assavanatā dhammassa parihāyanti bhavissanti dhammassa aññātāroti. {44.1} Evaṃ vutte bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho taṃ mahābrahmānaṃ etadavoca mayhaṃpi kho brahme etadahosi yannūnāhaṃ dhammaṃ deseyyanti . tassa mayhaṃ brahme etadahosi adhigato kho me ayaṃ dhammo gambhīro duddaso duranubodho santo paṇīto atakkāvacaro nipuṇo paṇḍitavedanīyo ālayarāmā kho panāyaṃ pajā ālayaratā ālayasammuditā ālayarāmāya kho pana pajāya ālayaratāya @Footnote: 1 Ma. Yu. namati. 2 Po. Ma. kho. 3 Ma. Yu. so. 4 Ma. Yu. nihantvā. @5 Ma. Yu. santi. ito paraṃ īdisameva. Ālayasammuditāya duddasaṃ idaṃ ṭhānaṃ yadidaṃ idappaccayatā paṭiccasamuppādo idampi kho ṭhānaṃ duddasaṃ yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhakkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ 1- ahañceva kho pana dhammaṃ deseyyaṃ pare ca me na ājāneyyuṃ so mamassa kilamatho sā mamassa vihesāti . apissudaṃ 2- brahme imā anacchariyā gāthā paṭibhaṃsu pubbe me assutapubbā kicchena me adhigataṃ halandāni pakāsituṃ .pe. āvutāti itiha me brahme paṭisañcikkhato appossukkatāya cittaṃ nami no dhammadesanāyāti. {44.2} Dutiyampi kho bhikkhave so mahābrahmā .pe. Tatiyampi kho bhikkhave so mahābrahmā vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca desetu bhante bhagavā dhammaṃ desetu sugato dhammaṃ santīdha sattā apparajakkhajātikā assavanatā dhammassa parihāyanti bhavissanti dhammassa aññātāroti. {44.3} Athakho bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho brahmuno [3]- ajjhesanaṃ viditvā sattesu [4]- kāruññataṃ paṭicca buddhacakkhunā lokaṃ volokesi . addasā kho bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho buddhacakkhunā lokaṃ volokento satte apparajakkhe mahārajakkhe tikkhindriye mudindriye svākāre dvākāre suviññāpaye duviññāpaye bhabbe 5- abhabbe appekacce paralokavajjabhayadassāvino 6- viharante . seyyathāpi nāma uppaliniyaṃ vā @Footnote: 1 Po. nibbānanti. 2 Sī. Ma. Yu. apissumaṃ. 3 Ma. Yu. ca. 4 Po. Ma. Yu. ca. @5 Ma. Yu. bhabbe abhabbeti pāṭhadvayaṃ natthi. ito paraṃ īdisameva. @6 Ma. ... dassāvine. Paduminiyaṃ vā puṇḍarīkiniyaṃ vā appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni 1- udakānugatāni antonimuggaposīni appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni samodakaṭhitāni appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni udakā accuggamma tiṭṭhanti 2- anupalittāni udakena evameva kho bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho buddhacakkhunā lokaṃ volokento addasa satte apparajakkhe mahārajakkhe tikkhindriye mudindriye svākāre dvākāre suviññāpaye duviññāpaye bhabbe abhabbe appekacce paralokavajjabhayadassāvino viharante [3]-. {44.4} Athakho [4]- bhikkhave mahābrahmā vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa cetasā cetoparivitakkamaññāya vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ gāthāhi ajjhabhāsi [45] Sele yathā pabbatamuddhaniṭṭhito yathāpi passe janataṃ samantato tathūpamaṃ dhammamayaṃ sumedhaso pāsādamāruyha samantacakkhu sokāvakiṇṇaṃ 5- janatamapetasoko avekkhassu jātijarābhibhūtaṃ. @Footnote: 1 saṃbaddhānītipi pāṭho. 2 Ma. ṭhitāni. Yu. ṭhanti. 3 Ma. appekacce na @paralokavajjabhayadassāvine. 4 Ma. Yu. so. 5 Ma. Yu. sokavatiṇṇaṃ. Uṭṭhehi vīra vijitasaṅgāma satthavāha anaṇa vivara 1- loke desetu 2- bhagavā dhammaṃ aññātāro bhavissantīti. [46] Evaṃ vutte 3- bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho taṃ mahābrahmānaṃ gāthāya ajjhabhāsi apārutā te 4- amatassa dvārā ye sotavanto pamuñcantu saddhaṃ vihiṃsasaññī paguṇaṃ nabhāsiṃ dhammaṃ paṇītaṃ manujesu brahmeti. [47] Athakho [5]- bhikkhave mahābrahmā katāvakāso khomhi vipassinā bhagavatā arahatā sammāsambuddhena dhammadesanāyāti vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tattheva antaradhāyi. [48] Athakho bhikkhave vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa etadahosi kassa nu kho ahaṃ paṭhamaṃ dhammaṃ deseyyaṃ ko imaṃ dhammaṃ khippameva ājānissatīti . athakho bhikkhave vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa etadahosi ayaṃ kho khaṇḍo ca rājaputto tisso ca purohitaputto bandhumatiyā rājadhāniyā paṭivasanti paṇḍitā viyattā medhāvino dīgharattaṃ apparajakkhajātikā yannūnāhaṃ khaṇḍassa ca rājaputtassa tissassa ca purohitaputtassa paṭhamaṃ dhammaṃ @Footnote: 1 Ma. Yu. vicara. 2 Ma. desassu. 3 Ma. Yu. athakho. 4 Ma. Yu. tesaṃ. @5 Ma. Yu. so. Deseyyaṃ te imaṃ dhammaṃ khippameva ājānissantīti. {48.1} Athakho bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya evameva bodhirukkhamūle antarahito bandhumatiyā rājadhāniyā kheme migadāye pāturahosi . Athakho bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho migadāyapālaṃ 1- āmantesi ehi tvaṃ samma migadāyapāla bandhumatiṃ rājadhāniṃ pavisitvā khaṇḍañca rājaputtaṃ tissañca purohitaputtaṃ evaṃ vadehi vipassī [2]- bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bandhumatiṃ rājadhāniṃ anuppatto kheme migadāye viharati so tumhākaṃ dassanakāmoti . evaṃ bhanteti kho bhikkhave migadāyapālo vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa paṭissutvā bandhumatiṃ rājadhāniṃ pavisitvā khaṇḍañca rājaputtaṃ tissañca purohitaputtaṃ etadavoca vipassī [3]- bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bandhumatiṃ rājadhāniṃ anuppatto kheme migadāye viharati so tumhākaṃ dassanakāmoti. {48.2} Athakho bhikkhave khaṇḍo ca rājaputto tisso ca purohitaputto bhaddāni bhaddāni yānāni yojāpetvā bhaddaṃ bhaddaṃ yānaṃ abhiruhitvā bhaddehi bhaddehi yānehi bandhumatiyā rājadhāniyā niyiṃsu yena khemo migadāyo tena pāyiṃsu yāvatikā yānassa bhūmi yānena gantvā yānā paccorohitvā pattikā 4- yena vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā vipassiṃ bhagavantaṃ @Footnote: 1 Ma. Yu. dāyapālaṃ. ito paraṃ īdisameva. 2-3 Ma. Yu. bhante. 4 Ma. Yu. pattikāva. Arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. {48.3} Tesaṃ vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho anupubbīkathaṃ kathesi seyyathīdaṃ dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṅkilesaṃ nekkhamme 1- ānisaṃsaṃ pakāsesi . Yadā te bhagavā aññāsi kallacitte muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ . seyyathāpi nāma suddhavatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya evameva khaṇḍassa ca rājaputtassa tissassa ca purohitaputtassa tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi yaṅkiñci samudayadhammaṃ sabbantaṃ nirodhadhammanti. {48.4} Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthu sāsane vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavocuṃ abhikkantaṃ bhante abhikkantaṃ bhante seyyathāpi bhante nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya paṭicchannaṃ vā vivareyya mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya andhakāre vā telappajjotaṃ dhāreyya cakkhumanto rūpāni dakkhanti evameva bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito ete mayaṃ bhante bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma dhammañca labheyyāma mayaṃ bhante bhagavato santike pabbajjaṃ labheyyāma upasampadanti . alatthuṃ @Footnote: 1 nikkhametipi pāṭho. Kho bhikkhave khaṇḍo ca rājaputto tisso ca purohitaputto vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa santike pabbajjaṃ alatthuṃ upasampadaṃ . te vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi saṅkhārānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṅkilesaṃ nekkhamme 1- ānisaṃsaṃ pakāsesi. Tesaṃ vipassinā bhagavatā arahatā sammāsambuddhena dhammiyā kathāya sandassiyamānānaṃ samādapiyamānānaṃ samuttejiyamānānaṃ sampahaṃsiyamānānaṃ nacirasseva anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu. [49] Assosi kho bhikkhave bandhumatiyā rājadhāniyā mahājanakāyo caturāsītipāṇasahassāni vipassī kira bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bandhumatiṃ rājadhāniṃ anuppatto kheme migadāye viharati khaṇḍo ca kira rājaputto tisso ca purohitaputto vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa santike kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitāti. {49.1} Sutvāna nesaṃ etadahosi na hi nūna so orako dhammavinayo na sā orikā 2- pabbajjā yattha khaṇḍo ca rājaputto tisso ca purohitaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā khaṇḍo ca hi nāma rājaputto tisso ca purohitaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajissanti kimaṅgaṃ pana na 3- mayanti ca @Footnote: 1 Ma. Yu. nibbāne. 2 Ma. Yu. orakā. 3 Po. Ma. nasaddo natthi. Athakho so bhikkhave mahājanakāyo caturāsītipāṇasahassāni bandhumatiyā rājadhāniyā nikkhamitvā yena khemo migadāyo yena vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. {49.2} Tesaṃ vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho anupubbīkathaṃ kathesi seyyathīdaṃ dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṅkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi . yadā te bhagavā aññāsi kallacitte muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ . seyyathāpi nāma suddhavatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya evameva tesaṃ caturāsītipāṇasahassānaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi yaṅkiñci samudayadhammaṃ sabbantaṃ nirodhadhammanti. {49.3} Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthu sāsane vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavocuṃ abhikkantaṃ bhante abhikkantaṃ bhante seyyathāpi bhante nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya paṭicchannaṃ vā vivareyya mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya andhakāre vā telappajjotaṃ dhāreyya cakkhumanto rūpāni dakkhanti evameva bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito ete mayaṃ bhante bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma dhammañca bhikkhusaṅghañca Labheyyāma mayaṃ bhante bhagavato santike pabbajjaṃ labheyyāma upasampadanti. {49.4} Alatthuṃ kho bhikkhave tāni caturāsītipāṇasahassāni vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa santike pabbajjaṃ alatthuṃ upasampadaṃ . te vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi saṅkhārānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṅkilesaṃ nibbāne 1- ānisaṃsaṃ pakāsesi. Tesaṃ vipassinā bhagavatā arahatā sammāsambuddhena dhammiyā kathāya sandassiyamānānaṃ samādapiyamānānaṃ samuttejiyamānānaṃ sampahaṃsiyamānānaṃ nacirasseva anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu. [50] Assosuṃ kho bhikkhave tāni [2]- caturāsītipabbajitasahassāni vipassī kira bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bandhumatiṃ rājadhāniṃ anuppatto kheme migadāye viharati dhammañca kira desetīti . Athakho bhikkhave tāni caturāsītipabbajitasahassāni yena bandhumatī rājadhānī yena khemo migadāyo yena vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. {50.1} Tesaṃ vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho anupubbīkathaṃ kathesi seyyathīdaṃ dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṅkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi . yadā te bhagavā aññāsi kallacitte @Footnote: 1 nekkhammetipi pāṭhena bhavitabbaṃ. 2 Ma. Yu. purimāni. Muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ . Seyyathāpi nāma suddhavatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya evameva tesaṃ caturāsītipabbajitasahassānaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi yaṅkiñci samudayadhammaṃ sabbantaṃ nirodhadhammanti. {50.2} Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthu sāsane vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavocuṃ abhikkantaṃ bhante abhikkantaṃ bhante seyyathāpi [1]- bhante nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya paṭicchannaṃ vā vivareyya mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya andhakāre vā telappajjotaṃ dhāreyya cakkhumanto rūpāni dakkhanti evameva bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito ete mayaṃ bhante bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma dhammañca bhikkhusaṅghañca labheyyāma mayaṃ bhante bhagavato santike pabbajjaṃ labheyyāma upasampadanti. {50.3} Alatthuṃ kho bhikkhave tāni caturāsītipabbajitasahassāni vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa santike pabbajjaṃ alatthuṃ upasampadaṃ . te vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi saṅkhārānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṅkilesaṃ nekkhamme 2- ānisaṃsaṃ pakāsesi. Tesaṃ vipassinā bhagavatā arahatā sammāsambuddhena dhammiyā kathāya @Footnote: 1 Po. Ma. nāma. 2 Ma. Yu. nibbāne. Sandassiyamānānaṃ samādapiyamānānaṃ samuttejiyamānānaṃ sampahaṃsiyamānānaṃ nacirasseva anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu. [51] Tena kho pana 1- samayena bandhumatiyā rājadhāniyā mahābhikkhusaṅgho paṭivasati aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ . athakho bhikkhave vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi mahā kho etarahi bhikkhusaṅgho bandhumatiyā rājadhāniyā paṭivasati aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ yannūnāhaṃ bhikkhū anujāneyyaṃ caratha bhikkhave cārikaṃ bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ mā ekena dve agamittha desetha bhikkhave dhammaṃ ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsetha santīdha sattā apparajakkhajātikā assavanatā dhammassa parihāyanti bhavissanti dhammassa aññātāro apica channaṃ channaṃ vassānaṃ accayena bandhumatī rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti. {51.1} Athakho bhikkhave aññataro mahābrahmā vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa cetasā cetoparivitakkamaññāya seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya evameva brahmaloke antarahito vipassissa bhagavato arahato sammāsambuddhassa @Footnote: 1 Sī. Ma. Yu. tena kho pana bhikkhave. Purato pāturahosi . athakho so bhikkhave mahābrahmā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenañjalimpaṇāmetvā vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca evametaṃ bhagavā evametaṃ sugata mahā kho bhante etarahi bhikkhusaṅgho bandhumatiyā rājadhāniyā paṭivasati aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ anujānātu bhante bhagavā bhikkhū caratha bhikkhave cārikaṃ bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ mā ekena dve agamittha desetha bhikkhave dhammaṃ ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsetha santīdha sattā apparajakkhajātikā assavanatā dhammassa parihāyanti bhavissanti dhammassa aññātāro 1- apica bhante mayaṃ tathā karissāma yathā bhikkhū channaṃ channaṃ vassānaṃ accayena bandhumatiṃ rājadhāniṃ upasaṅkamissanti pātimokkhuddesāyāti . idamavoca bhikkhave so mahābrahmā idaṃ vatvā vipassiṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tattheva antaradhāyi. [52] Athakho bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho sāyaṇhasamaye 2- paṭisallānā vuṭṭhito bhikkhū āmantesi idha mayhaṃ bhikkhave rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi mahā kho etarahi bhikkhusaṅgho bandhumatiyā rājadhāniyā paṭivasati @Footnote: 1 Ma. aññātāroti. 2 Ma. sāyaṇhasamayaṃ. Aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ yannūnāhaṃ bhikkhū anujāneyyaṃ caratha bhikkhave cārikaṃ bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ mā ekena dve agamittha desetha bhikkhave dhammaṃ ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsetha santīdha sattā apparajakkhajātikā assavanatā dhammassa parihāyanti bhavissanti dhammassa aññātāro apica channaṃ channaṃ vassānaṃ accayena bandhumatī rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti {52.1} athakho bhikkhave aññataro mahābrahmā mama cetasā cetoparivitakkamaññāya seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya evameva brahmaloke antarahito mama purato pāturahosi athakho so bhikkhave mahābrahmā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yenāhaṃ tenañjalimpaṇāmetvā maṃ etadavoca evametaṃ bhagavā evametaṃ sugata mahā kho bhante etarahi bhikkhusaṅgho bandhumatiyā rājadhāniyā paṭivasati aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ anujānātu bhante bhagavā bhikkhū caratha bhikkhave cārikaṃ bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ mā ekena dve agamittha desetha bhikkhave dhammaṃ ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsetha santīdha sattā apparajakkhajātikā Assavanatā dhammassa parihāyanti bhavissanti dhammassa aññātāro 1- apica bhante mayaṃ tathā karissāma yathā bhikkhū channaṃ channaṃ vassānaṃ accayena bandhumatiṃ rājadhāniṃ upasaṅkamissanti pātimokkhuddesāyāti idamavoca bhikkhave so mahābrahmā idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tattheva antaradhāyi. {52.2} Anujānāmi bhikkhave caratha cārikaṃ bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ mā ekena dve agamittha desetha bhikkhave dhammaṃ ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kelaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsetha santīdha sattā apparajakkhajātikā assavanatā dhammassa parihāyanti bhavissanti dhammassa aññātāro apica 2- mayaṃ tathā karissāma yathā channaṃ channaṃ vassānaṃ accayena bandhumatī rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti . Athakho [3]- bhikkhave bhikkhū yebhuyyena ekāheneva janapadacārikaṃ pakkamiṃsu. [53] Tena kho pana samayena jambūdīpe caturāsītiāvāsasahassāni honti . ekamhi vasse nikkhante devatā saddamanussāvesuṃ nikkhantaṃ kho mārisā ekavassaṃ pañcidāni vassāni sesāni pañcannaṃ vassānaṃ accayena bandhumatī rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti . Dvīsu vassesu nikkhantesu devatā saddamanussāvesuṃ @Footnote: 1 Ma. aññātāroti. 2 Po. apica bhante mayaṃ. Ma. Yu. apica bhikkhave channaṃ @channaṃ .... mayaṃ tathā karissāma yathāti pāṭhā pana natthi. ito paraṃ yāva @pātimokkhuddesāyātīti atireka pādhā bhavitabbaṃ. 3 Yu. te. Nikkhantāni kho mārisā dve vassāni cattārīdāni vassāni sesāni catunnaṃ vassānaṃ accayena bandhumatī rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti . tīsu vassesu nikkhantesu devatā saddamanussāvesuṃ nikkhantāni kho mārisā tīṇi vassāni tīṇīdāni vassāni sesāni tiṇṇaṃ vassānaṃ accayena bandhumatī rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti . catūsu vassesu nikkhantesu devatā saddamanussāvesuṃ nikkhantāni kho mārisā cattāri vassāni dvedāni vassāni sesāni dvinnaṃ vassānaṃ accayena bandhumatī rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti. {53.1} Pañcasu vassesu nikkhantesu devatā saddamanussāvesuṃ nikkhantāni kho mārisā pañca vassāni ekaṃdāni vassaṃ sesaṃ ekassa vassassa accayena bandhumatī rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti. Chasu vassesu nikkhantesu devatā saddamanussāvesuṃ nikkhantāni kho mārisā chabbassāni samayodāni bandhumatī 1- rājadhānī upasaṅkamitabbā pātimokkhuddesāyāti . athakho te bhikkhave bhikkhū appekacce sakena iddhānubhāvena appekacce devatānaṃ 2- iddhānubhāvena ekāheneva bandhumatiṃ rājadhāniṃ upasaṅkamiṃsu pātimokkhuddesāyāti. [54] Tatra sudaṃ bhikkhave vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bhikkhusaṅghe evaṃ pātimokkhaṃ uddissati 3- @Footnote: 1 Ma. Yu. bandhumatiṃ rājadhāniṃ upasaṅkamituṃ. 2 Yu. devānaṃ. 3 Ma. Yu. uddisati. Khantī paramaṃ tapo tītikkhā nibbānaṃ paramaṃ vadanti buddhā na hi pabbajito parūpaghātī [1]- Samaṇo hoti paraṃ viheṭhayanto. Sabbapāpassa akaraṇaṃ kusalassūpasampadā sacittapariyodapanaṃ etaṃ buddhānasāsanaṃ. Anūpavādo anūpaghāto pātimokkhe ca saṃvaro mattaññutā ca bhattasmiṃ pantañca sayanāsanaṃ adhicitte ca āyogo etaṃ buddhānasāsananti. [55] Ekamidāhaṃ bhikkhave samayaṃ ukkaṭṭhāyaṃ viharāmi subhavane 2- sālarājamūle . tassa mayhaṃ bhikkhave rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi na kho so suddhāvāso 3- sulabharūpo yo mayā anāvutthapubbo 4- iminā dīghena addhunā aññatra suddhāvāsehi devehi yannūnāhaṃ yena suddhāvāsā devā tena upasaṅkameyyanti . athakhohaṃ bhikkhave seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya evameva ukkaṭṭhāyaṃ subhavane sālarājamūle antarahito avihesu devesu pāturahosiṃ. {55.1} Tasmiṃyeva kho bhikkhave devanikāye anekāni 5- devatāsatāni anekāni devatāsahassāni yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. @Footnote: 1 Ma. na. 2 Ma. Yu. subhagavane. ito paraṃ īdisameva. 3 Ma. Yu. sattāvāso. @4 Ma. anajjhāvutthapubbo. 5 Ma. Yu. anekāni devatāsahassānīti pāṭhadvayaṃ natthi. {55.2} Ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave tā devatā maṃ etadavocuṃ ito so mārisa 1- ekanavuto kappo yaṃ vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke udapādi vipassī mārisa 2- bhagavā arahaṃ sammāsambuddho khattiyo jātiyā ahosi khattiyakule udapādi vipassī mārisa bhagavā arahaṃ sammāsambuddho koṇḍañño gottena ahosi vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa asītivassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi vipassī mārisa bhagavā arahaṃ sammāsambuddho pāṭaliyā mūle abhisambuddho vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa khaṇḍatissaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa tayo sāvakānaṃ sannipātā ahesuṃ eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi bhikkhusatasahassaṃ eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi asītibhikkhusahassāni 3- vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa ime tayo sāvakānaṃ sannipātā ahesuṃ sabbesaṃyeva khīṇāsavānaṃ vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa asoko nāma bhikkhu upaṭṭhāko ahosi aggupaṭṭhāko vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa bandhumā nāma rājā pitā ahosi bandhumatī nāma devī mātā ahosi janettī bandhumassa rañño bandhumatī nāma nagaraṃ rājadhānī ahosi vipassissa @Footnote: 1 Po. Ma. mārisā ekanavutikappe. Yu. ekanavute kappe. ito paraṃ īdisameva. @2 Ma. sabbattha mārisā. 3 Yu. asītibhikkhusatasahassani. Mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa evaṃ abhinikkhamanaṃ ahosi evaṃ pabbajjā evaṃ padhānaṃ evaṃ abhisambodhi evaṃ dhammacakkappavattanaṃ te mayaṃ mārisa vipassimhi bhagavati brahmacariyaṃ caritvā kāmesu kāmachandaṃ virājetvā idhūpapannāti. {55.3} Tasmiṃyeva kho bhikkhave devanikāye anekāni devatāsatāni anekāni devatāsahassāni [1]- yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu . ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave tā devatā maṃ etadavocuṃ ito 2- so mārisa ekatiṃso kappo yaṃ sikhī bhagavā .pe. te mayaṃ mārisa sikhimhi bhagavati .pe. Tasmiṃyeva kho mārisa ekatiṃse kappe vessabhū bhagavā .pe. te mayaṃ mārisa vessabhumhi bhagavati .pe. Imasmiṃyeva kho mārisa bhaddakappe kakusandho . konāgamano. Kassapo bhagavā .pe. te mayaṃ mārisa kakusandhamhi . Konāgamanamhi. Kassapamhi bhagavati brahmacariyaṃ caritvā kāmesu kāmachandaṃ virājetvā idhūpapannāti. {55.4} Tasmiṃyeva kho bhikkhave devanikāye anekāni devatāsatāni anekāni devatāsahassāni yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu . ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave tā devatā maṃ etadavocuṃ imasmiṃyeva kho mārisa bhaddakappe bhagavā etarahi arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno bhagavā mārisa khattiyo jātiyā khattiyakule uppanno bhagavā mārisa gotamo gottena bhagavato mārisa appakaṃ āyuppamāṇaṃ parittaṃ @Footnote: 1 Ma. anekāni devatāsatasahassāni. ito paraṃ īdisameva. 2 Ma. Yu. ito so @mārisa .pe. etadavocunti ime pāṭhā natthi. Lahukaṃ 1- yo ciraṃ jīvati so vassasataṃ appaṃ vā bhiyyo bhagavā mārisa assatthassa mūle abhisambuddho bhagavato mārisa sārīputtamoggallānaṃ 2- nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ bhagavato mārisa eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi aḍḍhateḷasāni bhikkhusatāni bhagavato mārisa ayaṃ eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi sabbesaṃyeva khīṇāsavānaṃ bhagavato mārisa ānando nāma bhikkhu upaṭṭhāko ahosi aggupaṭṭhāko bhagavato mārisa suddhodano nāma rājā pitā māyā nāma devī mātā janettī kapilavatthunagaraṃ rājadhānī ahosi bhagavato mārisa evaṃ abhinikkhamanaṃ ahosi evaṃ pabbajjā evaṃ padhānaṃ evaṃ abhisambodhi evaṃ dhammacakkappavattanaṃ te mayaṃ mārisa bhagavati brahmacariyaṃ caritvā kāmesu kāmachandaṃ virājetvā idhūpapannāti. {55.5} Athakhohaṃ bhikkhave avihehi devehi saddhiṃ yena atappā devā tenupasaṅkamiṃ . athakhohaṃ bhikkhave avihehi ca devehi atappehi ca devehi saddhiṃ yena sudassā devā tenupasaṅkamiṃ . athakhohaṃ bhikkhave avihehi ca devehi atappehi ca devehi sudassehi ca devehi saddhiṃ yena sudassī devā tenupasaṅkamiṃ . athakhohaṃ bhikkhave avihehi ca devehi atappehi ca devehi sudassehi ca devehi sudassīhi ca devehi saddhiṃ yena akaniṭṭhā devā tenupasaṅkamiṃ. {55.6} Tasmiṃyeva kho bhikkhave devanikāye anekāni devatāsatāni anekāni devatāsahassāni yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ @Footnote: 1 Ma. Yu. lahusaṃ. 2 Yu. ... moggallānā. Aṭṭhaṃsu . ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave tā devatā maṃ etadavocuṃ ito so mārisa ekanavuto kappo yaṃ vipassī bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke udapādi . vipassī mārisa bhagavā arahaṃ sammāsambuddho khattiyo jātiyā ahosi khattiyakule udapādi vipassī mārisa bhagavā arahaṃ sammāsambuddho koṇḍañño gottena ahosi vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa asītivassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi vipassī mārisa bhagavā arahaṃ sammāsambuddho pāṭaliyā mūle abhisambuddho vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa khaṇḍatissaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa tayo sāvakānaṃ sannipātā ahesuṃ eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi aṭṭhasaṭṭhibhikkhusatasahassaṃ eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi bhikkhusatasahassaṃ eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi asītibhikkhusahassāni vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa ime tayo sāvakānaṃ sannipātā ahesuṃ sabbesaṃyeva khīṇāsavānaṃ vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa asoko nāma bhikkhu upaṭṭhāko ahosi aggupaṭṭhāko vipassissa mārisa bhagavato arahato sammāsambuddhassa bandhumā nāma rājā pitā ahosi bandhumatī nāma devī mātā ahosi janettī bandhumassa rañño bandhumatī nāma nagaraṃ rājadhānī ahosi vipassissa mārisa bhagavato Arahato sammāsambuddhassa evaṃ abhinikkhamanaṃ ahosi evaṃ pabbajjā evaṃ padhānaṃ evaṃ abhisambodhi evaṃ dhammacakkappavattanaṃ te mayaṃ mārisa vipassimhi bhagavati brahmacariyaṃ caritvā kāmesu kāmachandaṃ virājetvā idhūpapannāti. {55.7} Tasmiṃyeva kho bhikkhave devanikāye anekāni devatāsatāni anekāni devatāsahassāni yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu . Ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave tā devatā maṃ etadavocuṃ ito so mārisa ekatiṃso kappo yaṃ sikhī bhagavā .pe. Te mayaṃ mārisa sikhimhi bhagavati .pe. tasmiṃyeva kho mārisa ekatiṃse kappe vessabhū bhagavā .pe. te mayaṃ mārisa vessabhumhi bhagavati .pe. Imasmiṃyeva kho mārisa bhaddakappe kakusandho . Konāgamano. Kassapo bhagavā .pe. Te mayaṃ mārisa kakusandhamhi . konāgamanamhi . kassapamhi bhagavati brahmacariyaṃ caritvā kāmesu kāmachandaṃ virājetvā idhūpapannāti. {55.8} Tasmiṃyeva kho bhikkhave devanikāye anekāni devatāsatāni anekāni devatāsahassāni yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu . Ekamantaṃ ṭhitā kho bhikkhave tā devatā maṃ etadavocuṃ imasmiṃyeva kho mārisa bhaddakappe bhagavā etarahi arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno bhagavā mārisa khattiyo jātiyā khattiyakule uppanno bhagavā mārisa gotamo gottena bhagavato mārisa appakaṃ āyuppamāṇaṃ parittaṃ lahukaṃ yo ciraṃ jīvati so Vassasataṃ appaṃ vā bhiyyo bhagavā mārisa assatthassa mūle abhisambuddho bhagavato mārisa sārīputtamoggallānaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ bhagavato mārisa eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi aḍḍhateḷasāni bhikkhusatāni bhagavato mārisa ayaṃ eko sāvakānaṃ sannipāto ahosi sabbesaṃyeva khīṇāsavānaṃ bhagavato mārisa ānando nāma bhikkhu upaṭṭhāko aggupaṭṭhāko bhagavato mārisa suddhodano nāma rājā pitā māyā nāma devī mātā janettī kapilavatthuṃ nāma nagaraṃ rājadhānī bhagavato mārisa evaṃ abhinikkhamanaṃ ahosi evaṃ pabbajjā evaṃ padhānaṃ evaṃ abhisambodhi evaṃ dhammacakkappavattanaṃ te mayaṃ mārisa bhagavati brahmacariyaṃ caritvā kāmesu kāmachandaṃ virājetvā idhūpapannāti. [56] Iti kho bhikkhave tathāgatassevesā dhammadhātu suppaṭividdhā yassā dhammadhātuyā suppaṭividdhattā tathāgato atīte buddhe parinibbute chinnapapañce chinnavaṭume pariyādinnavaṭṭe sabbadukkhavītivatte jātitopi anussarati nāmatopi anussarati gottatopi anussarati āyuppamāṇatopi anussarati sāvakayugatopi anussarati sāvakasannipātatopi anussarati evaṃjaccā te bhagavanto ahesuṃ itipi evaṃnāmā. Evaṃgottā. Evaṃsīlā. Evaṃdhammā . evaṃpaññā. Evaṃvihārī. Evaṃvimuttā te bhagavanto ahesuṃ itipīti. Devatāpi 1- tathāgatassa etamatthaṃ ārocesuṃ yena tathāgato atīte @Footnote: 1 Yu. devatāpi tathāgatassa ahesuṃ .pe. itipīti ime pāṭhā natthi. Buddhe parinibbute chinnapapañce chinnavaṭume pariyādinnavaṭṭe sabbadukkhavītivatte jātitopi anussarati nāmatopi anussarati gottatopi anussarati āyuppamāṇatopi anussarati sāvakayugatopi anussarati sāvakasannipātatopi anussarati evaṃjaccā te bhagavanto ahesuṃ itipi evaṃnāmā . Evaṃgottā. Evaṃsīlā. Evaṃdhammā. Evaṃpaññā. Evaṃvihārī . evaṃvimuttā te bhagavanto ahesuṃ itipīti . idamavoca bhagavā attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. Mahāpadānasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ. ------------The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 10 page 41-64. http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=10&item=42&items=15 Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=10&item=42&items=15&mode=bracket Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=10&item=42&items=15 Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=10&item=42&items=15 Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=10&i=42 The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=5&A=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=5&A=1 Contents of The Tipitaka Volume 10 http://84000.org/tipitaka/read/?index_10
|
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]