ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔ ภาษาบาลี อักษรไทย พระวินัยปิฎกเล่มที่ ๔ วินย. มหาวคฺโค (๑)

     [๕๖]   อถโข   ภควา   คยาสีเส   ยถาภิรนฺตํ  วิหริตฺวา  เยน
ราชคหํ  เตน  จาริกํ  ปกฺกามิ  มหตา  ภิกฺขุสงฺเฆน  สทฺธึ  ภิกฺขุสหสฺเสน
สพฺเพเหว     ปุราณชฏิเลหิ     ฯ     อถโข    ภควา    อนุปุพฺเพน
จาริกํ   จรมาโน   เยน   ราชคหํ   ตทวสริ   ฯ   ตตฺร  สุทํ  ภควา
ราชคเห วิหรติ ลฏฺฐิวนุยฺยาเน ๒- สุปฺปติฏฺเฐ เจติเย ฯ
     [๕๗]   อสฺโสสิ  โข  ราชา  มาคโธ  เสนิโย  พิมฺพิสาโร  สมโณ
@เชิงอรรถ:  วิมุตฺตมฺหีติปิ ปาโฐ ฯ     ม. ลฏฐิวเน ฯ อิโต ปรํ อีทิสเมว ฯ
ขลุ   โภ  โคตโม  สกฺยปุตฺโต  สกฺยกุลา  ปพฺพชิโต  ราชคหํ  อนุปฺปตฺโต
ราชคเห   วิหรติ   ลฏฺฐิวนุยฺยาเน   สุปฺปติฏฺเฐ   เจติเย  ตํ  โข  ปน
ภควนฺตํ    โคตมํ    เอวํ   กลฺยาโณ   กิตฺติสทฺโท   อพฺภุคฺคโต   อิติปิ
โส    ภควา    อรหํ    สมฺมาสมฺพุทฺโธ    วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน   สุคโต
โลกวิทู    อนุตฺตโร    ปุริสทมฺมสารถิ   สตฺถา   เทวมนุสฺสานํ   พุทฺโธ
ภควาติ  ๑-  โส  อิมํ  โลกํ  สเทวกํ  สมารกํ สพฺรหฺมกํ สสฺสมณพฺราหฺมณึ
ปชํ   สเทวมนุสฺสํ   สยํ   อภิญฺญา   สจฺฉิกตฺวา   ปเวเทติ   โส  ธมฺมํ
เทเสติ     อาทิกลฺยาณํ    มชฺเฌกลฺยาณํ    ปริโยสานกลฺยาณํ    สาตฺถํ
สพฺยญฺชนํ    เกวลปริปุณฺณํ    ปริสุทฺธํ    พฺรหฺมจริยํ    ปกาเสติ   สาธุ
โข ปน ตถารูปานํ อรหตํ ทสฺสนํ โหตีติ ฯ
     {๕๗.๑}   อถโข  ราชา  มาคโธ เสนิโย พิมฺพิสาโร ทฺวาทสนหุเตหิ
มาคธิเกหิ   พฺราหฺมณคหปติเกหิ   ปริวุโต   เยน   ภควา   เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา   ภควนฺตํ   อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ  นิสีทิ  ฯ  เตปิ  โข
ทฺวาทสนหุตา    มาคธิกา    พฺราหฺมณคหปติกา    อปฺเปกจฺเจ   ภควนฺตํ
อภิวาเทตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทึสุ  อปฺเปกจฺเจ  ภควตา  สทฺธึ  สมฺโมทึสุ
สมฺโมทนียํ   กถํ  สาราณียํ  วีติสาเรตฺวา  เอกมนฺตํ  นิสีทึสุ  อปฺเปกจฺเจ
เยน   ภควา   เตนญฺชลึ   ปณาเมตฺวา   เอกมนฺตํ  นิสีทึสุ  อปฺเปกจฺเจ
ภควโต   สนฺติเก  นามโคตฺตํ  สาเวตฺวา  เอกมนฺตํ  นิสีทึสุ  อปฺเปกจฺเจ
ตุณฺหีภูตา    เอกมนฺตํ    นิสีทึสุ    ฯ   อถโข   เตสํ   ทฺวาทสนหุตานํ
@เชิงอรรถ:  สี. ยุ. อิติสทฺโท น ทิสฺสติ ฯ
มาคธิกานํ   พฺราหฺมณคหปติกานํ   เอตทโหสิ   กึ   นุ   โข  มหาสมโณ
อุรุเวลกสฺสเป   พฺรหฺมจริยํ   จรติ   อุทาหุ   อุรุเวลกสฺสโป  มหาสมเณ
พฺรหฺมจริยํ   จรตีติ  ฯ  อถโข  ภควา  เตสํ  ทฺวาทสนหุตานํ  มาคธิกานํ
พฺราหฺมณคหปติกานํ     เจตสา     เจโตปริวิตกฺกมญฺญาย     อายสฺมนฺตํ
อุรุเวลกสฺสปํ คาถาย อชฺฌภาสิ
               กิเมว ทิสฺวา อุรุเวลวาสิ
               ปหาสิ อคฺคึ กิสโกวทาโน ฯ
               ปุจฺฉามิ ตํ กสฺสป เอตมตฺถํ
               กถํ ปหีนํ ตว อคฺคิหุตฺตํ ๑- ฯ
               รูเป จ สทฺเท จ อโถ รเส จ
               กามิตฺถิโย จาภิวทนฺติ ยญฺญา
               เอตํ มลนฺติ อุปธีสุ ญตฺวา
               ตสฺมา น ยิฏฺเฐ น หุเต อรญฺชึ ๒- ฯ
               เอตฺถ จ เต มโน น รมิตฺถ กสฺสปาติ ภควา ๓-
               รูเปสุ สทฺเทสุ อโถ รเสสุ
               อถ โกจรหิ เทวมนุสฺสโลเก
               รโต มโน กสฺสป พฺรูหิ เมตํ ๔-@เชิงอรรถ: ๑-๒-๔ เยภุยฺเยน อิติสทฺโท ปกฺขิตฺโต ฯ ม. ยุ. อีทิสเมว ฯ    สพฺพตฺถ ภควา
@อโวจาติ ทิสฺสติ ฯ อยมฺปน สีหลโปตฺถกํ อนุวตฺติตฺวา โสธิโตติ เวทิตพฺโพ ฯ
               ทิสฺวา ปทํ สนฺตมนูปธีกํ
               อกิญฺจนํ กามภเว อสตฺตํ
               อนญฺญถาภาวิมนญฺญเนยฺยํ
               ตสฺมา น ยิฏฺเฐ น หุเต อรญฺชินฺติ ฯ
     [๕๘]   อถโข   อายสฺมา   อุรุเวลกสฺสโป  อุฏฺฐายาสนา  เอกํสํ
อุตฺตราสงฺคํ   กริตฺวา   ภควโต   ปาเทสุ   สิรสา   นิปติตฺวา  ภควนฺตํ
เอตทโวจ    สตฺถา    เม    ภนฺเต   ภควา   สาวโกหมสฺมิ   สตฺถา
เม   ภนฺเต   ภควา   สาวโกหมสฺมีติ  ฯ  อถโข  เตสํ  ทฺวาทสนหุตานํ
มาคธิกานํ      พฺราหฺมณคหปติกานํ      เอตทโหสิ      อุรุเวลกสฺสโป
มหาสมเณ   พฺรหฺมจริยํ  จรตีติ  ฯ  อถโข  ภควา  เตสํ  ทฺวาทสนหุตานํ
มาคธิกานํ     พฺราหฺมณคหปติกานํ     เจตสา     เจโตปริวิตกฺกมญฺญาย
อนุปุพฺพิกถํ    ๑-    กเถสิ    เสยฺยถีทํ    ทานกถํ   สีลกถํ   สคฺคกถํ
กามานํ อาทีนวํ โอการํ สงฺกิเลสํ เนกฺขมฺเม อานิสํสํ ปกาเสสิ ฯ
     {๕๘.๑}   ยทา   เต   ภควา   อญฺญาสิ   กลฺลจิตฺเต  มุทุจิตฺเต
วินีวรณจิตฺเต   อุทคฺคจิตฺเต  ปสนฺนจิตฺเต  อถ  ยา  พุทฺธานํ  สามุกฺกํสิกา
ธมฺมเทสนา  ตํ  ปกาเสสิ  ทุกฺขํ  สมุทยํ  นิโรธํ  มคฺคํ ฯ เสยฺยถาปิ นาม
สุทฺธํ    วตฺถํ   อปคตกาฬกํ   สมฺมเทว   รชนํ  ปฏิคฺคเณฺหยฺย  เอวเมว
เอกาทสนหุตานํ    มาคธิกานํ    พฺราหฺมณคหปติกานํ    พิมฺพิสารปฺปมุขานํ
ตสฺมึเยวาสเน       วิรชํ       วีตมลํ       ธมฺมจกฺขุํ      อุทปาทิ
ยงฺกิญฺจิ     สมุทยธมฺมํ     สพฺพนฺตํ    นิโรธธมฺมนฺติ    ฯ    เอกนหุตํ
@เชิงอรรถ:  ม. อนุปุพฺพึ กถํ ฯ
อุปาสกตฺตํ ปฏิเวเทสิ ฯ
     [๕๙]   อถโข   ราชา  มาคโธ  เสนิโย  พิมฺพิสาโร  ทิฏฺฐธมฺโม
ปตฺตธมฺโม       วิทิตธมฺโม       ปริโยคาฬฺหธมฺโม      ติณฺณวิจิกิจฺโฉ
วิคตกถํกโถ     เวสารชฺชปฺปตฺโต     อปรปฺปจฺจโย    สตฺถุ    สาสเน
ภควนฺตํ   เอตทโวจ   ปุพฺเพ   เม   ภนฺเต   กุมารสฺส   สโต   ปญฺจ
อสฺสาสกา   อเหสุํ   เต   เม   เอตรหิ  สมิทฺธา  ปุพฺเพ  เม  ภนฺเต
กุมารสฺส   สโต   เอตทโหสิ   อโห   วต   มํ  รชฺเช  อภิสิญฺเจยฺยุนฺติ
อยํ   โข   เม   ภนฺเต  ปฐโม  อสฺสาสโก  อโหสิ  โส  เม  เอตรหิ
สมิทฺโธ    ตสฺส   เม   วิชิตํ   อรหํ   สมฺมาสมฺพุทฺโธ   โอกฺกเมยฺยาติ
อยํ   โข   เม   ภนฺเต  ทุติโย  อสฺสาสโก  อโหสิ  โส  เม  เอตรหิ
สมิทฺโธ   ตญฺจาหํ   ภควนฺตํ   ปยิรุปาเสยฺยนฺติ   อยํ   โข  เม  ภนฺเต
ตติโย   อสฺสาสโก   อโหสิ   โส   เม   เอตรหิ   สมิทฺโธ   โส  จ
เม   ภควา   ธมฺมํ   เทเสยฺยาติ   อยํ   โข   เม   ภนฺเต  จตุตฺโถ
อสฺสาสโก    อโหสิ    โส    เม   เอตรหิ   สมิทฺโธ   ตสฺส   จาหํ
ภควโต    ธมฺมํ   อาชาเนยฺยนฺติ   อยํ   โข   เม   ภนฺเต   ปญฺจโม
อสฺสาสโก   อโหสิ   โส   เม   เอตรหิ  สมิทฺโธ  ปุพฺเพ  เม  ภนฺเต
กุมารสฺส   สโต   อิเม   ปญฺจ   อสฺสาสกา  อเหสุํ  เต  เม  เอตรหิ
สมิทฺธา    อภิกฺกนฺตํ   ภนฺเต   อภิกฺกนฺตํ   ภนฺเต   เสยฺยถาปิ   ภนฺเต
นิกฺกุชฺชิตํ    วา    อุกฺกุชฺเชยฺย   ปฏิจฺฉนฺนํ   วา   วิวเรยฺย   มูฬฺหสฺส
วา   มคฺคํ   อาจิกฺเขยฺย   อนฺธกาเร   วา   เตลปฺปชฺโชตํ   ธาเรยฺย
จกฺขุมนฺโต    รูปานิ   ทกฺขนฺตีติ   เอวเมวํ   ภควตา   อเนกปริยาเยน
ธมฺโม   ปกาสิโต   เอสาหํ   ภนฺเต   ภควนฺตํ  สรณํ  คจฺฉามิ  ธมฺมญฺจ
ภิกฺขุสงฺฆญฺจ    อุปาสกํ   มํ   ภควา   ธาเรตุ   อชฺชตคฺเค   ปาณุเปตํ
สรณํ   คตํ   อธิวาเสตุ   จ   เม   ภนฺเต   ภควา  สฺวาตนาย  ภตฺตํ
สทฺธึ   ภิกฺขุสงฺเฆนาติ   ฯ   อธิวาเสสิ  ภควา  ตุณฺหีภาเวน  ฯ  อถโข
ราชา   มาคโธ   เสนิโย   พิมฺพิสาโร   ภควโต   อธิวาสนํ   วิทิตฺวา
อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ ฯ
     [๖๐]   อถโข  ราชา  มาคโธ  เสนิโย  พิมฺพิสาโร ตสฺสา รตฺติยา
อจฺจเยน   ปณีตํ   ขาทนียํ   โภชนียํ   ปฏิยาทาเปตฺวา   ภควโต  กาลํ
อาโรจาเปสิ   กาโล   ภนฺเต   นิฏฺฐิตํ   ภตฺตนฺติ   ฯ   อถโข  ภควา
ปุพฺพณฺหสมยํ   นิวาเสตฺวา   ปตฺตจีวรมาทาย   ราชคหํ   ปาวิสิ   มหตา
ภิกฺขุสงฺเฆน สทฺธึ ภิกฺขุสหสฺเสน สพฺเพเหว ปุราณชฏิเลหิ ฯ
     [๖๑]   เตน  โข  ปน  สมเยน  สกฺโก  เทวานมินฺโท มาณวกวณฺณํ
อภินิมฺมินิตฺวา  พุทฺธปฺปมุขสฺส  ภิกฺขุสงฺฆสฺส  ๑-  ปุรโต  ปุรโต  ๒- คจฺฉติ
อิมา คาถาโย คายมาโน ๓-
     ทนฺโต ทนฺเตหิ สห ปุราณชฏิเลหิ วิปฺปมุตฺโต ๔- วิปฺปมุตฺเตหิ
     สิงฺคีนิกฺขสุวณฺโณ ราชคหํ ปาวิสิ ภควา ฯ
@เชิงอรรถ:  สี. สงฺฆสฺส ฯ      สี. อาเมณฺฑิตํ อกตํ ฯ      ยุ. คียมาโน ฯ
@ สี. อยํ ปาโฐ น โหติ ฯ เอวํ สพฺพตฺถ ณาตพฺพํ ฯ
     มุตฺโต มุตฺเตหิ สห ปุราณชฏิเลหิ วิปฺปมุตฺโต วิปฺปมุตฺเตหิ
     สิงฺคีนิกฺขสุวณฺโณ ราชคหํ ปาวิสิ ภควา ฯ
     ติณฺโณ ติณฺเณหิ สห ปุราณชฏิเลหิ วิปฺปมุตฺโต วิปฺปมุตฺเตหิ
     สิงฺคีนิกฺขสุวณฺโณ ราชคหํ ปาวิสิ ภควา ฯ
     สนฺโต สนฺเตหิ สห ปุราณชฏิเลหิ วิปฺปมุตฺโต วิปฺปมุตฺเตหิ
     สิงฺคีนิกฺขสุวณฺโณ ราชคหํ ปาวิสิ ภควา ๑- ฯ
     ทสวาโส ทสพโล ทสธมฺมวิทู ทสภิ จุเปโต
     โส ทสสตปริวาโร ราชคหํ ปาวิสิ ภควาติ ฯ
     [๖๒]   มนุสฺสา  สกฺกํ  เทวานมินฺทํ  ปสฺสิตฺวา  เอวมาหํสุ  อภิรูโป
วตายํ     มาณวโก     ทสฺสนีโย    วตายํ    มาณวโก    ปาสาทิโก
วตายํ   มาณวโก   กสฺส   นุ   โข  อยํ  มาณวโกติ  ฯ  เอวํ  วุตฺเต
สกฺโก เทวานมินฺโท เต มนุสฺเส คาถาย อชฺฌภาสิ
         โย ธีโร สพฺพธิทนฺโต            สุทฺโธ อปฺปฏิปุคฺคโล
         อรหํ สุคโต โลเก                  ตสฺสาหํ ปริจารโกติ ฯ
     [๖๓]   อถโข   ภควา    เยน   รญฺโญ   มาคธสฺส   เสนิยสฺส
พิมฺพิสารสฺส     นิเวสนํ     เตนุปสงฺกมิ     อุปสงฺกมิตฺวา    ปญฺญตฺเต
@เชิงอรรถ:  จตุตฺถคาถา สีหลโปตฺถเก ทุติยา ฐปิตา ฯ ยุโรปิยโปตฺถเก ปน สา นฏฺฐา ฯ
@อมฺหากมฺปน โปตฺถเก ตสฺสา ปุรโต สมิทฺโธ สมิทฺเธหีติอาทิคาถา ฐปิตา ฯ สา
@อญฺญตฺถ น ทิสฺสติ ตสฺมา อิธ วชฺชิตา ฯ
อาสเน    นิสีทิ   สทฺธึ   ภิกฺขุสงฺเฆน   ฯ   อถโข   ราชา   มาคโธ
เสนิโย    พิมฺพิสาโร    พุทฺธปฺปมุขํ    ภิกฺขุสงฺฆํ   ปณีเตน   ขาทนีเยน
โภชนีเยน   สหตฺถา   สนฺตปฺเปตฺวา   สมฺปวาเรตฺวา   ภควนฺตํ  ภุตฺตาวึ
โอนีตปตฺตปาณึ   เอกมนฺตํ   นิสีทิ   ฯ  เอกมนฺตํ  นิสินฺนสฺส  โข  รญฺโญ
มาคธสฺส   เสนิยสฺส   พิมฺพิสารสฺส   เอตทโหสิ   กตฺถ  นุ  โข  ภควา
วิหเรยฺย   ยํ  อสฺส  คามโต  เนว  อติทูเร  ๑-๒-  อจฺจาสนฺเน
คมนาคมนสมฺปนฺนํ    อตฺถิกานํ    ๓-    มนุสฺสานํ    อภิกฺกมนียํ   ทิวา
อปฺปกิณฺณํ     ๔-     รตฺตึ     อปฺปสทฺทํ     อปฺปนิคฺโฆสํ    วิชนวาตํ
มนุสฺสราหเสยฺยกํ ปฏิสลฺลานสารุปฺปนฺติ ฯ
     {๖๓.๑}   อถโข   รญฺโญ   มาคธสฺส   เสนิยสฺส   พิมฺพิสารสฺส
เอตทโหสิ  อิทํ  โข  อมฺหากํ  เวฬุวนํ  อุยฺยานํ  คามโต  เนว  อติทูเร
น   ๕-   อจฺจาสนฺเน   คมนาคมนสมฺปนฺนํ   อตฺถิกานํ   ๖-   มนุสฺสานํ
อภิกฺกมนียํ    ทิวา    อปฺปกิณฺณํ   ๗-   รตฺตึ   อปฺปสทฺทํ   อปฺปนิคฺโฆสํ
วิชนวาตํ    มนุสฺสราหเสยฺยกํ    ปฏิสลฺลานสารุปฺปํ   ยนฺนูนาหํ   เวฬุวนํ
อุยฺยานํ   พุทฺธปฺปมุขสฺส   ภิกฺขุสงฺฆสฺส   ทเทยฺยนฺติ   ฯ   อถโข  ราชา
มาคโธ   เสนิโย   พิมฺพิสาโร   โสวณฺณมยํ   ภิงฺคารํ   ๘-   คเหตฺวา
ภควโต   โอโณเชสิ   เอตาหํ   ภนฺเต  เวฬุวนํ  อุยฺยานํ  พุทฺธปฺปมุขสฺส
ภิกฺขุสงฺฆสฺส    ๙-    ทมฺมีติ   ฯ   ปฏิคฺคเหสิ   ภควา   อารามํ   ฯ
@เชิงอรรถ:  ยุ. อวิทูเร    ๒-๕ ม. น. จ.   ๓-๖ กตฺถจิ อิธ อาเมณฺฑิตํ กตํ ฯ
@๔-๗ ม. ยุ. อปฺปากิณฺณํ ฯ      สี. ม. ยุ. ภิงฺการํ ฯ โส ปน ภฤงฺคาโรติ
@สกฏสทฺเทน น สเมติ ฯ    สี. สงฺฆสฺส ฯ
อถโข   ภควา   ราชานํ   มาคธํ   เสนิยํ   พิมฺพิสารํ  ธมฺมิยา  กถาย
สนฺทสฺเสตฺวา   สมาทเปตฺวา  สมุตฺเตเชตฺวา  สมฺปหํเสตฺวา  อุฏฺฐายาสนา
ปกฺกามิ    ฯ    อถโข    ภควา    เอตสฺมึ    นิทาเน   ธมฺมึ   กถํ
กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ อนุชานามิ ภิกฺขเว อารามนฺติ ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๖๔-๗๒. https://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=4&A=1308&w=&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=4&A=1308&modeTY=2              อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=4&item=56&items=8              อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ :- https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/m_siri.php?B=4&siri=17              ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=56              อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=575              The Pali Atthakatha in Roman :- https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=575              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔ https://84000.org/tipitaka/read/?index_4 https://84000.org/tipitaka/english/?index_4

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]