บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ThaiVersion PaliThai PaliRoman |
[762] |762.1| Dhātā vidhātā varuṇo kuvero somo yamo candimā vāyu suriyo etepi yaññaṃ puthuso yajitvā ajjhāyakānaṃ atha 1- sabbakāme. |762.2| Vikāsitā cāpasatāni pañca yo ajjuno balavā bhīmaseno sahassabāhu asamo paṭhabyā sopi tadā ādahi 2- jātavedaṃ. [763] Yo brāhmaṇe bhojayi dīgharattaṃ @Footnote: 1 Ma. atho . 2 Ma. mādahi. Annena pānena yathānubhāvaṃ pasannacitto anumodamāno subhoga devaññataro ahosi. [764] Mahāsanaṃ devamanomavaṇṇaṃ yo sappinā asakkhi bhojetumaggiṃ so yaññatantaṃ varato yajitvā dibbaṃ gatiṃ mucalindajjhagacchi. [765] Mahānubhāvo vassasahassakhīvī yo pabbaji dassaneyyo uḷāro hitvā apariyantaṃ raṭṭhaṃ 1- sasenaṃ rājā dudīpopajjhagāmi 2- saggaṃ. [766] |766.1| Yo sāgaro sāgarantaṃ vijitvā yūpaṃ subhaṃ sovaṇṇamayaṃ 3- uḷāraṃ ussesi vessānaramādahāno subhoga devaññataro ahosi. |766.2| Yassānubhāvena subhoga gaṅgā pavattati 4- dadhisanninnaṃ samuddaṃ so lomapādo paricariyamaggiṃ aṅgo sahassakkhapuramajjhagacchi. [767] Mahiddhiko devavaro yasassī @Footnote: 1 Sī. Yu. rathaṃ . 2 Ma. dudīpopi jagāma . 3 Ma. soṇṇamayaṃ . 4 Ma. pavattatha. Senāpati tidive vāsavassa so somayāgena malaṃ vihantvā subhoga devaññataro ahosi. [768] |768.1| Akārayi lokamimaṃ parañca bhāgīrathiṃ himavantañca vijjhaṃ 1- yo iddhimā devavaro yasassī sopi tadā ādahi jātavedaṃ. |768.2| Mālāgiri himavā yo ca vijjhā 2- sudassano nisabho kākaveru 3- ete ca aññe ca nagā mahantā cityā katā yaññakarebhi māhu. [769] Ajjhāyakaṃ mantaguṇūpapannaṃ tapassinaṃ yācayogītidhāhu 4- tīre samuddassudakaṃ sajantaṃ taṃ sāgarajjhohari tenapeyyo. [770] Āyāgavatthūni puthū paṭhabyā saṃvijjanti brāhmaṇā vāsavassa purimaṃ disaṃ pacchimaṃ dakkhiṇuttaraṃ saṃvijjamānā janayanti vedaṃ. [771] |771.1| Kalīhi dhīrāna kataṃ magānaṃ @Footnote: 1 Ma. gijjhaṃ . 2 Ma. gijjho . 3 Ma. kuveru. Sī. Yu. kākaneru . 4 Ma. ... @yogotidhāhu. Sī. Yu. ...ticāha. Bhavanti vedajjhagatā ariṭṭha marīcidhammaṃ asamekkhitattā māyāguṇā nātivahanti paññaṃ. |771.2| Vedā na tāṇāya bhavantirassa 1- mittadduno bhūnahuno narassa na tāyate pariciṇṇova 2- aggi dosantaraṃ maccamanariyakammaṃ. |771.3| Sabbañca maccā sadhanā sabhogā 3- ādīpitaṃ dāru tiṇena missaṃ dahaṃ na tappe asamatthatejo ko taṃ subhikkhaṃ dirasaññu kayirā. |771.4| Yathāpi khīraṃ vipariṇāmadhammaṃ dadhi bhavitvā navanītaṃpi hoti evaṃpi aggi vipariṇāmadhammo tejo samārūhati yogayutto. |771.5| Na dissati aggimanuppaviṭṭho sukkhesu kaṭṭhesu navesu cāpi nāmatthamāno 4- araṇīnarena nākammunā jāyati jātavedo. |771.6| Sace hi aggi antarato vaseyya @Footnote: 1 Ma. bhavanti dassa . 2 Ma. ...ca . 3 Ma. sadhanaṃ sabhogaṃ . 4 Sī.Yu. nāmanthamāno. Sukkhesu kaṭṭhesu navesu cāpi sabbāni susseyyuṃ vanāni loke sukkhāni kaṭṭhāni ca pajjaleyyuṃ. |771.7| Karoti ce dārutiṇena puññaṃ bhojaṃ naro dhūmasikhiṃ patāpavaṃ aṅgārikā loṇakarā ca sūdā sarīradāhāpi kareyyu puññaṃ. |771.8| Atha ce hi etepi karonti puññaṃ ajjhenamaggiṃ idha tappayitvā na koci lokasmiṃ karoti puññaṃ bhojaṃ naro dhūmasikhiṃ patāpavaṃ. |771.9| Kathaṃ hi lokāpacito samāno amanuññagandhaṃ bahūnaṃ akantaṃ yadeva maccā parivajjayanti tadappasaṭṭhaṃ dirasaññu bhuñje. |771.10| Sikhiñhi 1- devesu vadanti eke āpaṃ milakkhū 2- pana devamāhu sabbeva ete vitathaṃ bhaṇanti aggi na devaññataro na āpo. |771.11| Anindriyaṃ santamasaññakāyaṃ @Footnote: 1 Ma. sikhimhi . 2 Sī. Yu. milakkhā. Vessānaraṃ kammakaraṃ pajānaṃ paricariyamaggiṃ sugatiṃ kathaṃ vajje pāpāni kammāni pakrubbamāno 1-. |771.12| Sabbābhibhūtāhudha jīvikatthā aggissa brahmā paricārikoti sabbānubhāvī ca vasī kimatthaṃ animmito nimmitaṃ vanditassa. |771.13| Hāsaṃ 2- anijjhānakkhamaṃ atacchaṃ sakkārahetu parikariṃsu pubbe te lābhasakkāre apātubhūte 3- sandhābhitā 4- jantubhi santidhammaṃ. |771.14| Ajjhenamariyā paṭhaviṃ janindā vessā kasiṃ pāricariyañca suddā upāgū paccekaṃ yathāpadesaṃ katāhu ete vasināti āhu. |771.15| Etañca saccaṃ vacanaṃ bhaveyya yathā idaṃ bhāsitaṃ brāhmaṇehi nākhattiyo jātu labhetha rajjaṃ nābrāhmaṇo mantapadāni sikkhe nāññatra vessā hi kasiṃ kareyya @Footnote: 1 Ma. pakubbamāno . 2 Ma. hassaṃ . 3 Ma. apātubhonte . 4 Ma. sandhāpitā. @Sī. Yu. santhambhitā. Suddo na muñce parapesanāya 1-. |771.16| Yasmā ca etaṃ vacanaṃ abhūtaṃ musāvime odariyā bhaṇanti tadappapaññā abhisaddahanti passanti taṃ paṇḍitā attanāva. |771.17| Khatyā hi vessānaṃ 2- baliṃ haranti ādāya satthāni caranti brāhmaṇā taṃ tādisaṃ saṅkhubhitaṃ pabhinnaṃ kasmā brahmā na ujuṃ karoti lokaṃ. |771.18| Sace hi so issaro sabbaloke brahmāpahū bhūtapatī 3- pajānaṃ kiṃ sabbalokaṃ vidahi alakkhiṃ kiṃ sabbalokaṃ na sukhiṃ akāsi. |771.19| Sace hi so issaro sabbaloke brahmāpahū bhūtapatī pajānaṃ māyā musāvajjamadena cāpi lokaṃ adhammena kimatthakāri 4-. |771.20| Sace hi so issaro sabbaloke brahmāpahū bhūtapatī pajānaṃ @Footnote: 1 Sī. Yu. parapessitāya . 2 Sī. Yu. khattā na vessāna . 3 Ma. brāhmā @bahbhūtapatī. ito paraṃ īdisameva . 4 Ma. kimatthamakāri. Sī. Yu. kimatthakāsi. Adhammiko bhūtapatī ariṭṭha dhamme satī so vidahī adhammaṃ. |771.21| Kīṭā paṭaṅgā uragā ca bheṅgā 1- hantvā kimiṃ sujjhati makkhikā ca ete hi dhammā anarīyarūpā kambojakānaṃ vitathā bahūnaṃ. [772] |772.1| Sace hi so sujjhati yo hanāti hatopi so saggamupeti ṭhānaṃ bhovādi bhovādinamārayeyyuṃ ye vāpi tesaṃ abhisaddaheyyuṃ. |772.2| Neva migā na pasunopi gāvo āyācanti attavadhāya keci vipphandamānā idha jīvikatthā yaññesu pāṇe pasumārabhanti 2-. |772.3| Yūpassa ne 3- pasubandhe ca bālā citrehi vaṇṇehi mukhaṃ nayanti ayante yūpo kāmaduho parattha bhavissati sassato samparāye. |772.4| Sace ca yūpe maṇisaṅkhamuttaṃ @Footnote: 1 Ma. bhekā . 2 pasumāharantītipi pāṭho . 3 Sī. yūpassa te. Dhaññaṃ dhanaṃ rajataṃ jātarūpaṃ sukkhesu kaṭṭhesu navesu cāpi sace duhe tidive sabbakāme tevijjasaṅghāva puthū yajeyyuṃ na brāhmaṇā 1- kiñci na yājayeyyuṃ. |772.5| Kuto ca yūpe maṇisaṅkhamuttaṃ dhaññaṃ dhanaṃ rajataṃ jātarūpaṃ sukkhesu kaṭṭhesu navesu cāpi kuto duhe tidive sabbakāme. |772.6| Saṭhā ca luddā ca paluddhabālā 2- citrehi 3- vaṇṇehi mukhaṃ nayanti ādāya aggiṃ mama dehi vittaṃ tato sukhī hohisi sabbakāme. |772.7| Tamaggihuttaṃ saraṇaṃ pavissa citrehi 3- vaṇṇehi mukhaṃ nayanti oropayitvā kesamassuṃ nakhañca vedehi vittaṃ atigāḷhayanti. |772.8| Kākā ulūkaṃva raho labhitvā ekaṃ samānaṃ bahukā samecca annāni bhutvā kuhakā kuhitvā @Footnote: 1 Ma. abrāhmaṇaṃ . 2 Sī. Yu. upaladadhabālā . 3 Ma. citatehi. Muṇḍaṃ karitvā yaññapathosajanti 1-. |772.9| Evaṃ hi so vañcito brāhmaṇehi eko samāno bahukā samecca te yogayogena vilumpamānā diṭṭhaṃ adiṭṭhena dhanaṃ haranti. |772.10| Akāsiyā rājūhi vānusiṭṭhā tadassa ādāya dhanaṃ haranti te tādisā corasamā asantā vajjhā na haññanti ariṭṭha loke. |772.11| Indassa bāhārasi dakkhiṇāti yaññesu chindanti palāsayaṭṭhiṃ tañcepi saccaṃ maghavā chinnabāhu kenassa indo asure jināti. |772.12| Tañceva tucchaṃ maghavā samaṅgī hantvā avajjho paramo sudevo 2- mantā ime brāhmaṇā tuccharūpā sandiṭṭhikā vañcanā esa loke. |772.13| Mālāgiri himavā yo ca vijjhā sudassano nisabho kākaveru 3- ete ca aññe ca nagā mahantā @Footnote: 1 Ma. ...pathossajanti . 2 Ma. sa devo . 3 Ma. kuveru. Cityā katā yaññakarebhimāhu. |772.14| Yathāpakārāni hi iṭṭhakāni cityā katā yaññakarebhimāhu na pabbatā honti tathāpakārā aññādisā acalā diṭṭhaselā. |772.15| Na iṭṭhakā honti silā cirena na tattha sañjāyati ayo na lohaṃ yaññañca etaṃ parivaṇṇayantā cityā katā yaññakarebhimāhu. |772.16| Ajjhāyakaṃ mantaguṇūpapannaṃ tapassinaṃ yācayogītidhāhu 1- tīre samuddassudakaṃ sajantaṃ taṃ sāgarajjhohari 2- tenapeyyo. |772.17| Parosahassaṃpi samantavede mantūpapanne nadiyo vahanti na tena byāpannarasūdakāni kasmā samuddo atulo apeyyo. |772.18| Yekeci kūpā idha jīvaloke loṇūdakā kūpakhaṇehi khātā na brāhmaṇajjhoharaṇena tesu @Footnote: 1 Ma. ...yogoti... . 2 Ma. sāgarojjhohari. Āpo apeyyo dirasaññurāhu 1-. |772.19| Pure puratthā kā kassa bhariyā mano manussaṃ ajanesi pubbe tenāpi dhammena na koci hīno evampi vossaggavibhaṅgamāhu. |772.20| Caṇḍālaputtopi adhicca vede bhāseyya mante kusalo matīmā 2- na tassa muddhā viphaleyya sattadhā mantā ime attavadhāya katā 3-. |772.21| Vācā katā giddhi katā gahitā dummocayā kābyāpathānupannā bālāna cittaṃ visame niviṭṭhaṃ tadappapaññā abhisaddahanti. |772.22| Sīhassa byagghassa ca dīpino ca na vijjatī porisiyaṃbalena manussabhāvo ca gavaṃva pekkho jātī hi tesaṃ asamā samānaṃ 4-. |772.23| Sace ca rājā paṭhaviṃ vijitvā sajīvavā assavā pārisajjo sayameva so sattusaṅghaṃ vijeyya @Footnote: 1 Ma. dvarasaññumāhu . 2 Sī.Yu. mutīmā . 3 Sī.Yu. kattā . 4 Ma. samānā. Tassappajā nicca sukhī bhaveyya. |772.24| Khattiyamantā ca tayo ca vedā atthena ete samakā bhavanti tesañca atthaṃ avinicchinitvā na bujjhati oghapathaṃva channaṃ. |772.25| Khattiyamantā ca tayo ca vedā atthena ete samakā bhavanti lābho alābho yaso ayaso ca sabbeva tesaṃ catunnañca 1- dhammā. |772.26| Yathāpi ibbhā dhanadhaññahetu kammāni kārenti 2- puthū paṭhabyā tevijjasaṅghāpi tatheva ajja kammāni kārenti 2- puthū paṭhabyā. |772.27| Ibbhehi ete samakā bhavanti niccussukā kāmaguṇesu yuttā kammāni kārenti 2- puthū paṭhabyā tadappapaññā dirasaññurā te. [773] |773.1| Kassa bherī mudiṅgā ca saṅkhā paṇavadindimā purato paṭipannāni hāsayantā rathesabhaṃ. |773.2| Kassa kañcanapaṭṭena puthunā vijjuvaṇṇinā @Footnote: 1 Sī. Yu. sabbe te sabbesaṃ catunna . 2 Ma. karonti. Yuvā kalāpasannaddho ko eti siriyā jalaṃ. |773.3| Ukkāmukhe pahaṭṭhaṃva khadiraṅgārasannibhaṃ mukhaṃ cārurivābhāti ko eti siriyā jalaṃ. |773.4| Kassa jambonadaṃ chattaṃ sasalākaṃ manoramaṃ ādiccaraṃsāvaraṇaṃ ko eti siriyā jalaṃ. |773.5| Kassa aṅgapariggayha 1- vālavījanimuttamaṃ ubhato varapaññassa 2- muddhani uparūpari. |773.6| Kassa pekkhuṇahatthāni citrāni ca mudūni ca suvaṇṇamaṇidaṇḍāni 3- caranti ubhatomukhaṃ. |773.7| Khadiraṅgāravaṇṇābhā ukkāmukhapahaṃsitā kassete kuṇḍalā vaggū sobhanti ubhatomukhaṃ. |773.8| Kassa vātena chupitā siniddhaggā dumu kāḷikā 4- sobhayanti nalātantaṃ nabhā vijjurivuggatā. |773.9| Kassa etāni akkhīni āyatāni puthūni ca ko sobhati visālakkho kassetaṃ uṇṇajaṃ mukhaṃ. |773.10| Kassete lapanajātā suddhā saṅkhavarūpamā bhāsamānassa sobhanti dantā kuppilasādisā. |773.11| Kassa lākhārasasamā hatthapādā sukhe ṭhitā ko so bimboṭṭhasampanno divā suriyova sobhati. |773.12| Himaccaye himavato 5- brahāsālova 6- pupphito @Footnote: 1 Ma. aṅgaṃ pariggayha. Sī. Yu. aṅkaṃ ... . 2 Sī. Yu. carate varapaññassa . 3 Ma. @kāñcanamaṇidaṇḍāni. Sī. Yu. tapaññamaṇidaṇḍāni . 4 Ma. niddhantā mudukāḷakā. @5 Ma. himavati . 6 Ma. mahāsālo va. Ko so odātapāvāro jayaṃ indova sobhati. |773.13| Suvaṇṇapīḷakākiṇṇaṃ maṇidaṇḍavicittakaṃ ko so parisamoggayha aṃse 1- khaggaṃ pamuñcati. |773.14| Suvaṇṇavikatā citrā sukatā citrasibbinī 2- ko so omuñcate pādā namo katvā mahesino. [774] Dhataraṭṭhassa te nāgā 3- iddhimanto yasassino samuddajāya uppannā ete nāgā mahiddhikāti. Bhūridattajātakaṃ chaṭṭhaṃ. --------- 7 Candakumārajātakaṃ 4-The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 28 page 258-272. https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=28&item=762&items=13&mode=bracket Classified by content :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=28&item=762&items=13 Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=28&item=762&items=13&mode=bracket Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=28&item=762&items=13&mode=bracket Study Atthakatha :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=28&i=762 Contents of The Tipitaka Volume 28 https://84000.org/tipitaka/read/?index_28 https://84000.org/tipitaka/english/?index_28
|
บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]