ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 47 : PALI ROMAN Patisam.A.1 (saddhamma.1)

                   44-49. Vivattananachakkaniddesavannana
     [95] Vivattananachakkaniddese nekkhammadhipatatta pannati nekkhammam
adhikam katva nekkhammadhikabhavena pavatta panna. Kamacchandato pannaya vivattatiti
nekkhammadhipatikatapannaya sampayuttapannaya hetubhutaya, karanabhutaya va
kamacchandato vivattati paravattati, parammukhi hotiti attho. Esa nayo sesesu.
     [96] Kamacchando nanattanti kamacchando santavuttitaya abhavato na
ekasabhavo. Nekkhammam ekattanti nekkhammam santavuttibhavato ekasabhavo.
Nekkhammekattam cetayatoti kamacchande adinavadassanena nekkhammam pavattayato.
Kamacchandato cittam vivattatiti ditthadinavato kamacchandato nekkhammakkhane cittam
vivattati. Esa nayo sesesu.
     [97] Kamacchandam pajahantoti nekkhammappavattikkhane kamacchandam
vikkhambhanappahanena pajahanto. Nekkhammavasena cittam adhitthatiti patiladdhassa
nekkhammassa vasena tamsampayuttacittam adhititthati adhikam karonto titthati,
pavattetiti attho. Esa nayo sesesu.
     [98] Cakkhum sunnam attena vati balajanaparikappitassa karakavedaka-
sankhatassa attano abhava cakkhum attena sunnam. Yam hi yattha na hoti tena
tam sunnam nama hoti. Attaniyena vati attano sabhaveneva santakassapi
abhava 1- attano santakeneva sunnam. Lokassa attati ca attaniyanti ca ubhayatha
gahasambhavato tadubhayaggahappatisedhanattham attabhavo attaniyabhavo ca vutto.
Niccena vati bhangam atikkamitva titthantassa kassaci abhavato niccena ca sunnam.
Dhuvena vati  pavattikkhanepi thirassa kassaci abhavato dhuvena ca sunnam. Sassatena
@Footnote: 1 Si. attano sabhaveneva attano santakassa kassaci sabhavo
Vati sabbakalepi vijjamanassa kassaci abhavato sassatena ca sunnam.
Aviparinamadhammena vati jarabhangavasena dvidha aparivattamanapakatikassa kassaci
abhavato aviparinamadhammena ca sunnam. Atha va niccabhavena ca dhuvabhavena ca
sassatabhavena ca aviparinamadhammabhavena ca sunnanti attho. Samuccayatthe
vasaddo. Yathabhutam janato passatoti iccevam anattanupassanananena
yathasabhavena janantassa cakkhuna viya ca passantassa. Cakkhabhinivesato nanam
vivattatiti cakkhum attati va attaniyanti va pavattamanato ditthabhinavesato
tadangappahanavasena nanam vivattati. Esa nayo sesesu.
     [99] Nekkhammena kamacchandam vossajjatiti nekkhammalabhi puggalo
nekkhammena tappatipakkham kamacchandam pariccajati. Vossagge pannati kamacchandassa
ca vossaggabhute tamsampayutta panna. Esa nayo sesesu. Pilanatthadayo hettha
vuttattha eva. Parijananto vivattatiti puggaladitthana desana, maggasamangi
puggalo dukkhassa catubbidham attham kiccavasena parijananto dubhato vutthanavasena
vivattati, nanavivattanepi nanasamangi vivattatiti vutto.
     [100] Tathatthe pannati etassa puggalasseva tathatthe vivattana panna.
Esa nayo sesesu. Idani maggakkhane eva kiccavasena akarananatto cha
vivattananani dassetum sannavivattotiadimatikam thapetva tam atthato vibhajjanto
sanjananto vivattatitiadimaha. Tattha sanjananto vivattatiti sanna
vivattoti yasma pubbabhage nekkhammadim adhipatiko sanjananto yogi
paccha nekkhammasampayuttananena kamacchandadito vivattati, tasma tam nanam
sannavivatto namati attho. Cetayanto vivattatiti cetovivattoti yasma
yogi nekkhammekattadini cetayanto tamsampayuttananena kamacchandadito vivattati,
@Footnote: 1 Ma. sabbathapi
Tasma tam nanam cetovivatto namati attho. Vijananto vivattatiti cittavivattoti
yasma yogi nekkhammadivasena cittadhitthanena vijananto tamsampayuttananena
kamacchandadito vivattati, tasma tam nanam cittavivatto namati attho.
Nanam karonto vivattatiti nanavivattoti yasma yogi chabbidham ajjhattikayatanam
anattanupassanananena sunnato viditam karonto teneva nanena ditthabhinivesato
vivattati, tasma tam nanam nanavivatto namati attho. Vossajjanto vivattatiti
vimokkhavivattoti yasma yogi nekkhammadihi kamacchandadini vossajjanto
tamsampayuttananena kamacchandadito vivattati, tasma tam nanam vimokakhavivatto
namati attho. Tathatthe vivattatiti saccavivattoti yasma yogi catubbidhe tathatthe
dubhatovutthanavasena vivattati, tasma maggananam saccavivatto namati attho.
Maggananameva va tathatthe dubhato vutthanabhavena vivattatiti saccavivattoti attho.
     Yattha sannavivattotiadi saccavivattanananiddese vuttatta saccavivatta-
nanakkhanameva sandhaya vuttanti veditabbam. Maggakkhaneyeva hi sabbani yujjanti.
Katham? nanavivatte nanam hi vajjetva sesesu ariyamaggo sarupeneva agato.
Vipassanakiccassa pana maggeneva sijjhanato vipassanakiccasiddhivasena nanavivatta-
nanampi maggakkhane yujjati. Maggananeneva va "cakkhu sunnan"tiadi kiccavasena
patividdhameva hotiti maggakkhane tam nanam vattum yujjatiyeva. Atthayojana panettha
"yattha maggakkhane sannavivatto, tattha cetovivatto. Yattha maggakkhane cetovivatto,
tattha sannavivatto"ti evamadina nayena sabbasamsandanesu yojana katabba. Atha
va sannavivattacetovivattacittavivattavimokkhavivattesu ca catunnam ariyamagganam
agatatta saccavivatto agatoyeva hoti. Nanavivatto ca saccavivatteneva kiccavasena
siddho hoti. Sannacetocittavimokkhavivattesveva ca peyyalavitthariyamane
"anattanupassanadhipattatta panna abhinivesato sannaya vivattatiti adhipattatta
Panna sannavivatte nanan"ti ca, "abhiniveso nanattam, anattanupassana
ekattam. Anattanupassanekattam cetayato abhinivesato cittam vivattatiti nanatte panna
cetovivatte nanan"ti ca, "abhinivesam pajahanto anattanupassanavasena cittam
adhitthatiti adhitthane panna cittavivatte nanan"ti ca, "anattanupassanaya
abhinivesam vossajjatiti vossagge panna vimokkhavivatte nanan"ti ca
pathasambhavato nanavivatte nanampi tesu tesu agatameva hoti. Nanavivatte ca
anattanupassanaya vutthaya ariyamaggam patiladdhassa kiccavasena 1- "cakkhu sunnam attena
va attaniyena va"tiadiyujjanato saccavivatto labbhati, tasma ekekasmim vivatte
sesa panca panca. Vivatta labbhanti. Tasma evam 2- "yattha sannavivatto,
tattha cetovivatto"tiadikani samsandanani vuttaniti veditabbam.
                   Vivattananachakkaniddesavannana nitthita.
                          ------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 47 page 350-353. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=47&A=7809&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=47&A=7809&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=31&i=246              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=31&A=2700              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=31&A=3144              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=31&A=3144              Contents of The Tipitaka Volume 31 http://84000.org/tipitaka/read/?index_31

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]