บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
มีเรื่องเกิดขึ้นอย่างไร? แม้ท่านพระวิมลเถระนี้มีบุญญาธิการได้ทำไว้แล้วในพระพุทธเจ้าองค์ก่อนๆ เมื่อสั่งสมบุญที่เป็นอุปนิสัยแห่งวิวัฏฏะ ในภพนั้นๆ มาใน ด้วยบุญกรรมนั้น ท่านได้ท่องเที่ยวไปมาในเทวโลกและมนุษยโลก มาใน ด้วยเหตุนั้น ท่านจึงได้กล่าวไว้ในอปทานว่า๑- เมื่อกลองดังกระหึ่มขึ้น ในเมื่อชนทั้งหลายนำพระพุทธสรีระออกไป ข้าพ ____________________________ ๑- ขุ. อ. เล่ม ๓๓/ข้อ ๔๙ อนึ่ง ท่านครั้นบรรลุพระอรหัตผลแล้ว เมื่อจะให้โอวาทแก่ภิกษุผู้ บุคคลปรารถนาความสุขอันถาวร ควรเว้นบาปมิตร คบหาแต่บุคคลผู้สูงสุด และควรตั้งอยู่ในโอวาทของ ท่าน. คนเกาะไม้เล็กๆ ต้องจมลงในห้วงมหรรณพ ฉันใด คนแม้ดำรงชีพอย่างดี แต่อาศัยคนเกียจคร้าน ก็ต้องจมอยู่ (ในวัฏสงสาร) ฉันนั้น เพราะฉะนั้นจึง ควรเว้นคนเกียจคร้าน มีความเพียรเลวทราม ควร อยู่ร่วมกับบัณฑิตทั้งหลาย ผู้สงัดเป็นอริยะ มีใจเด็ด เดี่ยว เข้าฌานเป็นปกติ ปรารภความเพียรเป็นนิจ. บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ปาปมิตฺเต ได้แก่ ผู้ไม่เป็นกัลยาณมิตร คือผู้ไม่ใช่สัตบุรุษ มีความเพียรเสื่อมแล้ว. บทว่า วิวชฺเชตฺวา ความว่า เว้นบาปมิตรนั้นแต่ไกล โดยการไม่คบหา. บทว่า ภเชยฺยุตฺตมปุคฺคลํ ความว่า ควรซ่องเสพกัลยาณมิตรที่เป็นสัตบุรุษ เป็นบัณฑิต ด้วยการรับเอาโอวาทานุสาสนี. บทว่า โอวาเท จสฺส ติฏฺเฐยฺย ความว่า ควรตั้งอยู่ในโอวาท บทว่า ปฏฺเฐนฺโต ได้แก่ จำนงอยู่. บทว่า อจลํ สุขํ ได้แก่ ทั้งนิพพานสุข ทั้งผลสุข. ด้วยว่า ความสุขนั้นท่านเรียก อจละ เพราะเป็นความสุขไม่กำเริบ. คำที่เหลือมีเนื้อความดังกล่าวมาแล้วนั่นแล. จบอรรถกถาวิมลเถรคาถา จบติกนิบาตอรรถวรรณนา จบภาค ๑ ----------------------------------------------------- ในติกนิบาตนี้ รวมพระเถระได้ ๑๖ องค์ คือ ๑. พระอังคณิกภารทวาชเถระ ๒. พระปัจจยเถระ ๓. พระพากุลเถระ ๔. พระธนิยเถระ ๕. พระมาตังคปุตตเถระ ๖. พระขุชชโสภิตเถระ ๗. พระวารณเถระ ๘. พระปัสสิกเถระ ๙. พระยโสชเถระ ๑๐. พระสาฏิมัตติยเถระ ๑๑. พระอุบาลีเถระ ๑๒. พระอุตตรปาลเถระ ๑๓. พระอภิภูตเถระ ๑๔. พระโคตมเถระ ๑๕. พระหาริตเถระ ๑๖. พระวิมลเถระ เป็นคาถาที่ท่านรจนาไว้รวม ๔๘ คาถา ฉะนี้แล. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย เถรคาถา ติกนิบาต ๑๖. วิมลเถรคาถา จบ. |